Infrared Alıcı-Verici

Başlatan hpburak, 28 Ekim 2014, 09:40:39

hpburak

Gençler günaydın. Basit bir kızılötesi devresi yapmıştım ve istediğim sonuçları aldım. Ama geliştirmek için çalışırken BPV11F 'i önerdiler. Hem maliyet açısından hem müşteri memnuniyeti :) Daha önce BPV11F alıcısı üzerine uğraşan oldu mu? Uğraşmış olan varsa yardımcı olabilir mi acaba :/

Yapmış olduğum devreyi isteyen olursa mesaj atarak yardımcı olabilirim..

hpburak

#1
Ekstradan bulduğum devre var ama ne kadar doğru ne kadar yanlış bilmiyorum. Önerilerinizi beklerim.

Hatta siteyide vereyim size ;

http://www.derinelektronik.com/uzaktan-kumandalar/uzaktan-kumanda/tek-kanalli-infrared-kontrol-devresi.html

ete

BPV11F bir fototransistördür. Acaba aradığın gerçekten bumudur yoksa bir IR gözmüdür?.

İsteyene mesaj atarak yardımcı olma fikrini beğenmedim. Direk koysan da millet birde mesaj trafiği yaşamasa olmazmı? Zaten ne olduğunu görmek için bir devre koyman gerekirdi. O zaman IR göz mü yoksa foto transistörmü diye sormazdım zaten.

Ete

hpburak

Yapmış olduğum devre ;

http://www.biltek.tubitak.gov.tr/gelisim/elektronik/dosyalar/3/3.pdf

rahatça erişebilirsiniz. Ben IR alıcı devresini BPV11F ile nasıl yapabilirim, demek istiyorum aslında.

ete

Gördünmü!! devreyi baştan vermemiş olma bir eksiklik.  Verdiğin devrede IR_Göz kullanılmış. IR-Göz ler çalıştığı modulasyon sinyalini ayıklayarak içinden sırf datayı süzebilen bir elemandır. Sinyal genelde 38Khz veya yakını bir karedalga üzerine bindirilir. Normal foto transistörle bu sinyali aldığında hem modulasyon sinyalini hemde data snyalini bir biri üzerine binmiş olarak alırsın. Bunu ayrı bir devre kurarak demodule etmen gerekir yada öylesine değerlendirmen gerekir. Yapmış olduğun devrenin elemanı IR-Gözdür ve o fototransistör bu işe uygun değildir.  Unutma ki IR göz içinde zaten bir Foto transistör mevcut ayrıca demodulasyon için bir opamp devresi ve yan elemanlarıda mevcuttur.

Ete


hpburak

Haklısınız..taşlar yerine yavaş yavaş oturacak. Foto transistöre uygun devre değil dediniz. Peki bu foto transistör alıcı olarak hiç kullanamaz mıyım? Yani foto transistörü IR_Göz olarak kullanamaz mıyım. Yoksa ayrı bir devre kurarak demodüle mi etmeliyim.(aslında tam olarak kast ettiğniz bu mudur.) Bunun için kullanılacak devreye nasıl ulaşacağım.


ete

Infrared dediğimiz ışık kaynağı güneşten fazlası ile gelen bir kaynaktır. Direk fototransistörü kullanırsan sistemin gün ışığında çalışmaz olur. O halde yapılacak iş IR ışığı kodlamak olmalıdır. Sistemin sabit gün ışığı filtreside olmalı en azından bu kaynağı filtre etmelidir. Bütün bunları düşününce direk fototransistör kullanmak pek akıllıca değil gözüküyor.
Neden foto transistör kullanılır onuda açıklayayım. Piyasada genelde modulasyon sinyali oluşturmak onu demodule etmek hep standart malzeme ile yapılmaktadır. Kişi kendine özel bir şey yapmak istediğinde foto transistöre başvurur. Verici kısım değişmez. Değişmez derken onun prensipleri hep aynı kalır. Kuvvetli zayıf olarak yapılabilir. Ama asıl değişiklik alıcıdadır.
Diyelimki 20Khz lik bir modülasyon sinyali oluşturdunuz bunu kendiniz önce foto transistör ile alıp demodule etmeniz gerekir.
İşin temel mantığında modulasyon sinyalini oluşturan sinyal (burada 20Khzlik sinyal oluyor) bir opamp girişine verilerek kondansatör beslemeli bir sistemle sinyalin high olduğu konumda opamp çıkış verip sinyal yeniden high oluncaya kadar bu çıkışı kesmemesi sağlanmaktadır. Malzeme seçimi veya hesabı buna uygun olarak yapılarak 20Khz giren sinyal opamp çıkışından düz bir HIGH sinyali olarak çıkacak şekilde düzenleme yapılır. LOW lar zaten demodüle etmeye gerek kalmadan LOW olarak çıkacaktır. Böylece sinyal 20Khz lik modulasyon sinyalinden kurtarılmış gerçek bir data sinyaline dönüştürülmüş olur. Bu iş ancak bu şekilde dış etkilerden arındırılmış olarak yapılıp kullanılabilir.
Değilse koy bir IR verici ve karşısına koy bir foto transistör . IR verici HIGH olunca foto transistör de HIGH olarak bu sinyali sana versin. Ama gün ışığı etkisi her zaman bozoucu yönde rol oynar. Bunu filtre edebilirsen (UV filtrelerini incele istersen) bu şekilde de bir sistem yapabilirsin.

Ete

hpburak

evet anladım ve o kadar derine inmeden tamamladım.. Yapmış olduğum devre gayet basit ve açık. IR led ve IR alıcı (IR göz değil- Bvp11F serisinden olanı) kullanarak yapılan devre şeması aşağıdaki ektedir. Mantık basit; IR led, alıcının base'ini tetikleyerek direnç üzerinde gerilim oluşturmaktadır. IR led 940nm dalga boyuna sahip kızıl ötesi ışın yayar ve BVP11F alıcısı ( alıcının istediği dalga boyu da 940nm'dir ) IR led'i gördüğü taktirde direnç ( fototransistör tarafındaki) üzerinde gerilim okunabilir.

İlyas KAYA

Alıntı yapılan: hpburak - 03 Kasım 2014, 13:55:24
evet anladım ve o kadar derine inmeden tamamladım.. Yapmış olduğum devre gayet basit ve açık. IR led ve IR alıcı (IR göz değil- Bvp11F serisinden olanı) kullanarak yapılan devre şeması aşağıdaki ektedir. Mantık basit; IR led, alıcının base'ini tetikleyerek direnç üzerinde gerilim oluşturmaktadır. IR led 940nm dalga boyuna sahip kızıl ötesi ışın yayar ve BVP11F alıcısı ( alıcının istediği dalga boyu da 940nm'dir ) IR led'i gördüğü taktirde direnç ( fototransistör tarafındaki) üzerinde gerilim okunabilir.

Banada bu kadar basit bir IR RX / TX devresi lazım.
Floresan lambayı açıp kapattığınızda ne yapıyor denermisiniz ?
Yada elinizi yaklaştırdığınızda ?
Yahut gece ve gündüz ne gibi farklar oluşuyor alıcıda ?

Bende yapmak istiyorum. Birde bu BVP11F demişsiniz. Dünya çapında böyle bir kod yada datasheet bulamadım. Özel üretim birşey mi acaba ?

Yardımcı olursanız sevinirim.
Göz odur ki dağ ardını görsün,
Akıl odur ki başa geleceği bilsin.!

hpburak

#9
Öncelikle yardımcı olabildiysem sevindim.
BPV11F Vishay'ın foto detektörüdür. Sadece IR ışınlarıyla dgerilim düşümlerini görebiliyorsunuz. Piyasada olduğunu düşünüyorum. Dediklerinizi yapmaya çalışacağım ve aldığım sonuçları aktaracağım.
1. Fototransistör sadece IR ışınlardan etkilendiğinden hiç bir etki göstermedi, çalışmasına aynı şekilde devam etti.
2. Elimizi yakınlaştırdığımızda direncin üzerine düşen gerilim azaldı.
3. Deneyemedim,en yakın zamanda deneyeceğim.

Ayrıca bunu alıcı göz kullanarak çok rahat bir şekilde yapabilirdik, ama maliyeti foto transistörle yapılan devreye göre daha fazla. Belki iki üç ürün için az bir miktar olsa da yüksek rakamlarda üretildiği zaman maliyet gerçekten fazlaca artıyor.

Şimdi benmde bir sorum olacak;
Ben yaptığım bu ürünü nesne tabanlı kullanacağım ve önünden cisim geçtiğini anlamaya yarayacak. Fakat gerekli düzen kurulduğunda, önünde cisim olmadığı zaman okuduğum gerilim değeri en fazla 1,5 volt olabiliyor. Ben bu değeri gördüğümde çıkışa beş volt vermek istiyorum. Yani 1.5volt değerine kadar çıkışı sıfır volt, 1.5 volt' dan sonrasını beş volt yapacak, piyasada rahatça bulabileceğimiz bir entegre önerir misiniz?
74LVC4245A ' gibi ama piyasada olduğunu düşündüğünüz?

İlyas KAYA

Alıntı yapılan: hpburak - 05 Kasım 2014, 10:07:26
Öncelikle yardımcı olabildiysem sevindim.
BPV11F Vishay'ın foto detektörüdür. Sadece IR ışınlarıyla dgerilim düşümlerini görebiliyorsunuz. Piyasada olduğunu düşünüyorum. Dediklerinizi yapmaya çalışacağım ve aldığım sonuçları aktaracağım.
1. Fototransistör sadece IR ışınlardan etkilendiğinden hiç bir etki göstermedi, çalışmasına aynı şekilde devam etti.
2. Elimizi yakınlaştırdığımızda direncin üzerine düşen gerilim azaldı.
3. Deneyemedim,en yakın zamanda deneyeceğim.

Ayrıca bunu alıcı göz kullanarak çok rahat bir şekilde yapabilirdik, ama maliyeti foto transistörle yapılan devreye göre daha fazla. Belki iki üç ürün için az bir miktar olsa da yüksek rakamlarda üretildiği zaman maliyet gerçekten fazlaca artıyor.

Şimdi benmde bir sorum olacak;
Ben yaptığım bu ürünü nesne tabanlı kullanacağım ve önünden cisim geçtiğini anlamaya yarayacak. Fakat gerekli düzen kurulduğunda, önünde cisim olmadığı zaman okuduğum gerilim değeri en fazla 1,5 volt olabiliyor. Ben bu değeri gördüğümde çıkışa beş volt vermek istiyorum. Yani 1.5volt değerine kadar çıkışı sıfır volt, 1.5 volt' dan sonrasını beş volt yapacak, piyasada rahatça bulabileceğimiz bir entegre önerir misiniz?
74LVC4245A ' gibi ama piyasada olduğunu düşündüğünüz?

Cevabınız için teşekkür ederim ancak benim işime yaramayacak gibi.
Datasheet 'ini buldum inceledim. 15derecelik açı ile çalışıyor bu iyi.
Ancak insan vücudu da IR ışık yayar. Floresandan etkilenmemesinin sebebi sanırım 15 derece olması.
Çünkü floresan ışıklarda da UV ve IR ışınlar vardır.

Gece , gündüz , floresan veya 15 derece açının dışında kalan herhangi bir IR ışıktan etkilenmemesi gerekir.

Zira dış ortamda çalışacak IR bariyer devresinde işime yaramayacaktır.
Tüm bunları göz önünde bulundurduğumuzda neden hazır alıcı modül kullanmamız gerektiği ortaya çıkıyor.

Fakat hazır alıcıların açıları çok fazla. Bu nedenle kullanmak istemiyorum.
Eğer bu alıcıya iyi bir filtre devresi yaparsam ancak işime yarar.

Sizin sorunuza gelince. Devrenizde yeterince yer var ise opamp'ı yükselteç ve kompratör olarak kurabilirsiniz.
Yahut ADC girişi olan bir PIC'e bağlayıp kontrol edebilirsiniz.

Göz odur ki dağ ardını görsün,
Akıl odur ki başa geleceği bilsin.!

elektra

Alıntı yapılan: ete - 28 Ekim 2014, 11:31:15
Infrared dediğimiz ışık kaynağı güneşten fazlası ile gelen bir kaynaktır. Direk fototransistörü kullanırsan sistemin gün ışığında çalışmaz olur. O halde yapılacak iş IR ışığı kodlamak olmalıdır. Sistemin sabit gün ışığı filtreside olmalı en azından bu kaynağı filtre etmelidir. Bütün bunları düşününce direk fototransistör kullanmak pek akıllıca değil gözüküyor.
Neden foto transistör kullanılır onuda açıklayayım. Piyasada genelde modulasyon sinyali oluşturmak onu demodule etmek hep standart malzeme ile yapılmaktadır. Kişi kendine özel bir şey yapmak istediğinde foto transistöre başvurur. Verici kısım değişmez. Değişmez derken onun prensipleri hep aynı kalır. Kuvvetli zayıf olarak yapılabilir. Ama asıl değişiklik alıcıdadır.
Diyelimki 20Khz lik bir modülasyon sinyali oluşturdunuz bunu kendiniz önce foto transistör ile alıp demodule etmeniz gerekir.
İşin temel mantığında modulasyon sinyalini oluşturan sinyal (burada 20Khzlik sinyal oluyor) bir opamp girişine verilerek kondansatör beslemeli bir sistemle sinyalin high olduğu konumda opamp çıkış verip sinyal yeniden high oluncaya kadar bu çıkışı kesmemesi sağlanmaktadır. Malzeme seçimi veya hesabı buna uygun olarak yapılarak 20Khz giren sinyal opamp çıkışından düz bir HIGH sinyali olarak çıkacak şekilde düzenleme yapılır. LOW lar zaten demodüle etmeye gerek kalmadan LOW olarak çıkacaktır. Böylece sinyal 20Khz lik modulasyon sinyalinden kurtarılmış gerçek bir data sinyaline dönüştürülmüş olur. Bu iş ancak bu şekilde dış etkilerden arındırılmış olarak yapılıp kullanılabilir.
Değilse koy bir IR verici ve karşısına koy bir foto transistör . IR verici HIGH olunca foto transistör de HIGH olarak bu sinyali sana versin. Ama gün ışığı etkisi her zaman bozoucu yönde rol oynar. Bunu filtre edebilirsen (UV filtrelerini incele istersen) bu şekilde de bir sistem yapabilirsin.

Ete

Ete hocam merhaba iyi çalışmalar.. Bende bir kızılötesi bir çalışma yapıyorum. verici kısmında 2 khz 'lik pwm sinyali kullanıyorum alıcı kısmında ise fotodiyot ve opamp devresi. Dediğiniz gibi alıcı devresinde gün ışığından etkilenmeler olmakta. Fakat demodulasyon işinde takıldım. Söylediklerinizi anladım fakat tam değil biraz daha açabilirmisiniz. Teşekkür ederim. Saygılarımla..

ete

Ekdeki resim dosyasında en yukarıda bir taşıyıcı sinyal şeklini görüyorsunuz. Bu IR devrelerinde genellikle 38-42 Khz lik bir kare dalga sinyalidir.
Onun altında kontrol sinyalini görüyorsunuz. Bu sinyalde bizim IR yolu ile aktarmak istediğimiz ve bir şeyleri kontrol etmek istediğimiz sinyal şeklimizdir.
Bu iki sinyali birleştirdiğimiz zaman üçüncü sıradaki sinyali elde ederiz. Görüleceği üzere sinyal şekil olarak kontrol sinyaline benzemekte ancak High kısmı tamamen taşıyıcı olarak kullanılan kare dalga sinyalinden oluşmaktadır.
En altta ise birleşik sinyali alıp demodule ederek tekrardan kontrol sinyalinin orjinal haline dönüştürmüş olduğumuz sinyaldir. İşte Foto diyot-transistör birleşik sinyali alıp Opamp yardımı ile çıkışta biz saf kontrol sinyalini vermelidir. Buna demodulasyon diyoruz. Piyasada satılan IR-Göz dediğimiz elemanların içinde fototransistör ve opamp devresi bulunmaktadır. Bu gözler sinyali alıp çıkışında bize net kontrol sinyalini verirler. Bence boşuna kendin yapmaya uğraşma ve bir hazır göz kullanarak işini görmeye çalış.
İlla kendim yapacağım diyorsan opamp devren karışık sinyali alıp taşıyıcı sinyali gördüğü anda onu işleyerek HIGH e dönüştürmesi gerekir. Bu tür devrelerde taşıyıcı frekansına göre elemanlar kullanılarak bu frekansı düz HIGH sinyaline çevirecek devreler yapılır. Farklı frekans girildiğinde ise devre yine sinyal kaçırarak High-Low şeklinde karmaşık bir sinyal çıkartarak demodulasyon yapamaz.
Daha açık anlatımla, Opamp devresi taşıyıcı sinyalin high süresi ile tetiklenip çıkışta HIGH verir ama devredeki kondansatör vasıtası ile sinyal LOW a dönse bile bir müddet daha High vermeye devam ederek çıkışın sürekli Hıgh olmasını sağlar. Sinyalin ardından gelen Highlar sürekli tetikleme yaparak çıkış sinyalinin frekans devam ettikçe HIGH da kalmasını sağlar ve sinyal kesildiğinde çıkışda otomatikman LOW a düşer. Böylece karışık (modüle) sinyalden kontrol sinyali arılmış olur. Yapman gereken bu işlemdir.

Ete

elektra

Hocam cevabınız ve ilginiz için çok teşekkür ederim.. Demodulasyon işlemini kendim yapmam gerekiyor. Projede herhangi bir bilgi sinyali taşımama gerek yok sadece lojik 1 yada 0 almam yetiyor. Kumanda sistemi şeklinde herhangi bir protokol uygulamama gerek yok diye düşündüm. O yüzden tsop şeklinde bir ır alıcı değilde fotodiyot kullanmayı tercih ettim tepkiside hızlı olduğu için. Foruma yazdıktan sonra uğraşıp bir devre yaptım opamp girişine 20 khz'lik bir sinyal gönderdim pwm den, çıkışta kare dalga yerine sadece yükseltilmiş bir high sinyali alıyorum fakat başka bir durum ortaya çıktı. Pwm i vericiye verip alıcıyı opamp girişine aktardığımda aynı durum ortaya çıkmadı sanki anahtarlamayı yapamıyor diyot. Nasıl bir yorum yapabilirsiniz. 

ete

Bunun tek bir açıklaması olabilir. Sinyal RF e taşındığı zaman bozuluyor yada senin demodulasyon gerektiği gibi çalışamıyor. Sinyal giriş seviyeleri tutmuyor yada modulasyon frkansını demodule işleminde tutturamadın demektir.
Ben olsam yinede TSOP tipi alıcı kullanırdım. Ver 38Khz taşıyıcı sinyali ve birlikte HIGH low her ne istersen RF çıkışından istediğini al. Bunu yüzlerce kez yaptım sorunsuz çalıştı her seferinde.
TSOP kullanmanın amacı yalnızca bir dalga sinyali verip onu geri almak değildir. Tek bir HIGH verip onu geri de alabilirsin. Bildiğin demodulatördür kendisi.

Ete

Powered by EzPortal