Trail Edge Dimmer

[ete]

Konu başlığı bir çoğunuza yabancı gelebilir. Banada geldi. Daha önceden pek çok dimmer yaptım ama sınıflandırma yapmamıştım.
Bu konuda bir talep aldığım için incelemek istedim. Elbette birazda araştırma yaptım. Dimmerler fonksiyon olarak iki sınıfta çalışıyor.
a) Leading Edge (önden kenarlı) dimmerler
b) Trail Edge (arkadan kenarlı) dimmerler.

Klasik dimmerlerde malumunuz önce sinyalin sıfır noktasını yakalıyor ve ardından dim süresi kadar bekleyip triac'ı ateşliyoruz.
Bu durumda sinyal şeklini gözünüzde canlandırırsanız, sıfır noktasından sonra sıfır çizgisinde dim süresi kadar düz gidiş ve ardından triacın ateşlenmesi ile birlikte ani yükseliş görülüyor ve sonrasında sıfır noktasına doğru gerilim yavaş yavaş düştüğü için sinyal sıfıra kadar yavaşa yavaş düşüyor. Bu sistem Leading edge yani enden kenarlı dimmerlere örnektir. Zira dik kenar önde oluşturuluyor.

Trail edge (arkadan kenarlı) dimmerlerde ise sıfır noktasından sonra tric veya tetikleme elamanı otomatik ateşlenmiş oluyor. Bu nedenl sinyal şekli sıfırdan itibaren yavaş yavaş yükseliyor ve dim süresine bağlı olarak tetikleme elemanı kesime sokularak sinyal birden düşerek dik kenarla düşme yapıyor. Bu düşük seviye sıfır noktasına kadar devam ediyor. SOnra aynı işlemler tekrarlanıyor.

Birinci sistemde Triac gibi bir iletim elemanının sıfır noktasında otomatik kesime gitmesi avantajından yararlanılmaktadır.
Aynı durum Trail edge sistemi için geçerli değil maalesef. Zira sıfır noktasında iletime sokulan bir triacın sinyalin yükseldiği noktalarda kesime götürülmesi imkansızdır. Bir sonraki sıfır noktasına kadar iletimde kalır çünki. O halde bu sistemde Triac kullanılamaz diye bir genelleme yapmak mümkündür sanırım. Yada çok özel resetleme sistemi kullanmak lazımki buda imkansıza yakın olsa gerek.

Şimdi bu noktada bu mesajı neden yazdığım konusuna geliyoruz. İşin prensibini az çok yukarıda anlattım. Bunu biliyorum. Ama bu konuda nasıl bir devre şeması kullanmam gerektiği konusunda çok fazla bilgim yok. Bu işi bilen birisi var ise tecrübelerinden yararlanmak için mesajı yazdım. Hemde biraz bilgi olsun istedim sitede.
Aklıma şöyle bir şey geliyor aslında. Şebek voltajını bir köprü diyot ile doğrultup artı ucundan bir gerilim bölücü ile sıfır geçiş sinyali alayım ve programı gerektiği şekilde ayarlayarak aynı uçtan gelen yaklaşık 310V luk voltajı lambaya direk gireyim ve Toprak kısmını ise bir mosfet ile anahtarlayarak lambaya vereyim böylece mosfet ile lambayı süreyim diyorum.
Bu sistemin çalışacağını düşünüyorum. Ne dersiniz ? yada farklı öneriler olabilirmi acaba bir düşünün isterseniz.

Ete

[Elzemefe]

Hocam dijital dimmer yapayım felan  die uğraştığım
zamanlarda hep  neden  pwm le  AC yi neden  kontrol
etmeyelim die düşündüm.

Sonuç olarak o dönemde TCA785 i  keşfetmem bu
araştırmayı biraz rafa  kaldırdı.o dönemde resimdeki
bir devre  şeması bulmuştum.  belki fikir olabilir

buz41 in yerine ırf830 kullanılabilinir die not
düşümüşüm

[dnaci]

Hocam bu linkte ingilizce açıklamalı bir şema var:

http://www.eeweb.com/blog/extreme_circuits/dimmer-with-a-mosfet

[ete]

Şema ile verilen link aynı devreyi açıklıyor. Ama zaten benim konu ile alakaları yok.
Aşağıda bir konu linki veriyorum. Konu Trail edge dimmer yada başka bir deyişle Ters Faz Dimmer olarak geçiyor.

https://forum.sparkfun.com/viewtopic.php?f=14&t=16046

Konu sonunda bir devre şeması verilmiş onunda linki şu;

http://www.electro-tech-online.com/attachments/reverse-phase-circuit-2-jpg.30642/

Değerlendirin bakalım.

Ete

[~ENES~]

hocam yukarıda verildiği şekilde mosfet ile dimleme yapılamaz mı ? aslında gayet mantıklı geliyor en azından glcd veya karakter lcd kullanırken ac yük kontolünü minimum 0 noktasına kadar indirebiliriz sorun yaşamadan.. sizin söylediğinize gelince iki adet triyak ile yapmamız mümkün olmaz mı ?

[ete]

Bu işin triac ile yapılması imkansız. Kesinlikle  Mosfet le yapılması lazım. Zaten araştırınca hep isimleri mosfet dimmer diye geçiyor.
Yukarıda verilen örnek şemada bir çok tutarsızlık var. Bunların başında  AC yi köprüden geçirip bir ucunun direk +15V ta bağlanmış olması benim hoşuma gitmedi. Ancak tecrübesizlik bu konuda daha fazla şey söylememi engelliyor. Belkide doğrudur ama içimden bir ses bu şekilde olmayacağını söylüyor. Evet bu iş mosfet ile olacak ama nasıl?

Ete

[erdtur]

Hocam,
trail edge dimmerin ne avantajı vardır?

[ete]

Bilindiği üzere Trail Edge dimmerlerde AC hattı Sinüs işaretinin sonuna doğru kapatılarak dimleme yapılmaktadır. Bu bir takım avantajlar sağlıyor.
En başta İndüktif yüklerin kolaylıkla dimlenebilmesini sağlıyor. Ayrıca diğer dimmerlerin aksine bu tür dimmerlerde buzzer efekti denilen gürültü ya olmuyor yada en aza indirgeniyor.

Bildiğim bunlar.

Ete