Dot Matrix hakkında sorular?

[BAHAR]

Merhaba arkadaşlar dot matrix displey konusunda iki soruya sahibim.

1) Led ile yapılmış kırmızı renkli 8x8 dot matrix displeyin çekeceği akımı(A) hesaplayacağım. Bu hesap satıra göre mi, sütuna göre mi, yoksa tüm ledlerin yanışına göre mi hesaplanır, kısaca mantığı nedir?

2) Sütunlara ULN,, satıra ise mosfet bağlı olduğunu düşünürsek, satır ve sütunlara bağlayacağımız direnç değerlerini nasıl hesaplar, bu formulü nasıl çıkartırız.

Bu konu hakkında araştırdığım formuller,

R=(Besleme voltajı - Led voltajı) / Led akımı

R=(Besleme voltajı - (Led sayısı * Led voltajı) * Led akımı

[ete]

Hesap bana kalırsa 8x8 matriks ledin hepsinin yanma ihtimali göz inüne alınarak yapılmalıdır. Ancak hepimiz biliyoruzki taramalı sistem de ledlerin yalnızca bir kısmı aynı anda yanık olabiliyor. Satır taramada bir satır komple yanabilir, sütun taramada ise aynı anda bir sütun komple yanabilir. Her iki sırada da 8 adet led olacağına göre akım farketmeyecektir.

Satır taramada ortak uçlar satırdan beslenir tek tek uçlar sütundan beslenirler. Bu durumda sütundan yapılan beslemelerde her bir çıkış her defasında tek bir led'i sürer. Bu nedenle orada ayrıca bir çıkış kuvvetlendirici kullanılması gerekmez. Sonuçta çekilecek akım tek bir ledin çekeceği akımdır. Tabiiki bu bilgi tek ledli matriks displayler için geçerlidir. Ama illaki bir akım sınırlama direnci hesaplanacak ise R=(BeslemeVoltajı- LedVoltajı)/0,015 formülü işe yarayacaktır. BU direnç unutmayalım tek ledi besleyen bir direnç olacaktır.

Sütun taramalı sistemlerde , Ortak uç sütundan beslenecek ve ledler ise satırdan beslenecektir.
Satır aktif edildiğinde yalnızca bir sütun sürüleceği için yine her seferinde tek led aktif olacaktır. O halde aynı formül bu tarama tipi içinde geçerli olacaktır. R=(BeslemeVoltajı-LedVoltajı)/0,015

Ete

[BAHAR]

Teşekkür ederim hocam, çok yardımcı oldunuz. Hocam,

Formulde 0,015 var. Yani 15mA, bu bir led'in çekeceği akım miktarı mı?

Ortak uçtan kastınız nedir? Dot displeylerin ortak anod yada katod olduğu mu yoksa dot displeye gönderilen verilerin satır yada sütundan süreceği uç mudur?

Ancak hepimiz biliyoruzki taramalı sistem de ledlerin yalnızca bir kısmı aynı anda yanık olabiliyor. Satır taramada bir satır komple yanabilir, sütun taramada ise aynı anda bir sütun komple yanabilir. Her iki sırada da 8 adet led olacağına göre akım farketmeyecektir.

Mesela hocam satır tarama, dot matrix displey'i 8x16 kabul ediyorum ve 1. satırı komple yakacağım. Burada 1 satırda 16 adet led yakmış olacağım. Burada her led'in şaseye çekeceği akım miktarını ULN karşılayacak.

1 led 2V 20mA, her satırı mosfet üzerinden 12V veri sürecek.

R=(12-2)/20
R=0,5K

ULN ile ile led'lerin arasına 500 ohm direnç bağlayacağım. Sadece 1. satırdan toplam çekilecek akım miktarı 20mA mi, yoksa 16*20=320mA mi olacak?

[ete]

Ledler ortalama 20 ma akım çekerler. Bunu 15 ma olarak uygular isen çıkan direncin ufak tefek varyasyonlarını karşılayabilirsin. Bu 10ma ile 20ma arasında akımı ledlere verebilirsin demektir.

Ortak uç adı üstünde ortak anot yada ortak katod ucudur.

Satır sürme iki türlü olabilir. Ya bütün satırı sürersin yada sütun bazında satırı sürersin. İkinci alternatifte her seferinde tek led yanar. Ama diğerinde sütun sayısı kadar led yanar. Bu durumda satırı ULN ile sürmen akıllıca olur elbette.

Satır sürerken direnç hesabını satır için yapmamalısın. Şayet satıra direnç koyarsan bütün satır yanmadığı zaman yanan ledler sönük kalırlar. Direnç daima tek olarak sürülen ledlerin girişine bağlanır.  Bu durumda sen direncini sütun kısmına bağlaman gerekir. Orada direnç tek ledi süreceği için bulduğun direnci oraya koyacaksın.

Direnci ULN tarafına koyarsan her bir ledin gerektirdiği akımı karşılaması gerekecek dolayısıyla 20*16 320 ma akım ULN pininden geçecek demektir. Ama dediğim gibi ULN tarafı direnç için yanlış bir yer. Hiç bir zaman ledlerin tamamı aynı anda yanmayacaktır. 2 tane led yanacağını varsayarsan 500 ohmluk direncin ledlere yetecek akımı sağlamayacağını tahmin edebilirsin. Bu nedenle direnç sütun tarafına bağlanmalıdır. Kaide şu direnç daima tek olarak sürülen led'lere seri olarak bağlanır.

Ete