endüstriyel kartlarda ac dimmer çeşitleri

[~ENES~]

Üstadlar endüstride kullanılan fanların hız kontrollerinde hangi metod sizce en iyisidir zero crossing ile faz dimleme işlemi mi veya trail edge metodumu ? zero crossing olan sistemlerde eğer aynı zamanda hassas bir zaman sayacı yapılacaksa zamanda şaşma oluyor bu sorunu trail edge kullanarak çözmeyi düşünüyorum sizlerinde fikirlerini almak isterim ... konuya hakim tecrübeli ustalarımdan tecrübelerini paylaşmalarını rica ediyorum..

Enes

[onurinci]

trail edge bence bir efsane belkide bir prensip yada topoloji,bu güne kadar forumlarda hiç yapılmışta stabil olarak çalışan bir devre görmedim,Allah kolaylıklar versin diyorum,meraklada izliyorum.

[ete]

Fan bir endüktif yüktür. Sıfır geçişli triaclı bir dimmerde faz kayması öeydana getirir ve sistemin doğru çalışmasını engeller. Bunu pek çok kez test ettim. Üstelik kayma sabit olsa bir derece çözüm bulunabiliyor. Sende zamanda paralele kayma yapıyorsun oluyor ancak verilen dim süresine bağlı olarak faz da değişik oranda kayıyor ve bir hesaba uymuyor. Bu nedenle bu tür işlerde triaclı dimmer uygun değil.
İşin çözümü elbette trial edge dimmerde. Prensibi gereği bu faz kayması onda oluşamıyor.
Ama ne yazıkki ortada somut bir devre yok. Bir efsane değil elbette. Ben epeyce yol katettim. Prototip aşamadındayım. Denemeler hem lamba hemde motorlarla yapıldı. Başarılı gözüküyor. Ama daha denemek laxım. Devrede biraz karmaşık sadeleşmesi de gerekiyor.

Bu sistemi hemen yayınlamak niyetinde değilim. Belki ileride yayınlarım. İşin prensiplerini önceden de vermiştim zaten. Temeli, sıfır geçiş yakalayıp bir mosfet ile şebekeyi anahtarlamaya dayanıyor. Mosfet kullanımı zorunlu başka bir elemanla şebekeyi istediğiniz zaman açıp kapatamazsınız. Bu nedenle şebeke gerilimi bir köprü diyotla doğrultulup hem pozitif hem negatif alternanslarda anahtarlanabilir hale getiriliyor. Yük üzerindeki etkisi yine sinüs şeklinde oluyor. Zaten amaçda bu olmalı.

Ete

[~ENES~]

Hocam mosfet pwm ile sürülmüyor mu ? Sifir gecis algilamak demişsiniz ? Aklima takilan şu ki optonun transistor tarafina dusen voltaji kondansatorlu bir besleme ile yapmişlar... Bu bana saglikli gelmiyor açikcasi ... Şoyle bisey yapabiliriz bence .. Girise devrenin beslemesinde kapali tip 1*12v trafo kullaniyorum .. Trafoyu 2x12v yapip sekonderin bir sargisini pic beslemesine diger sargisini da optonun beslemesine verip mosfeti sürsek nasil olur acaba ? Triyakli devrede oyle bir oluyorki glcd kullandigim kartlarda fan hizini %40 tan asagiya inince cok sikinti oluyor motor titremeye baslitor zamanlar şaşiyor vs.. Bu ise bir cozum bulmak lazim dedim boyle bisey dusundum (bu arada anlattigim trail edge devresi forumda paylasilan standart devredir)

[ete]

Mosfet türlü işlerde kullanılan bir transistör. Genel kullanım şeklinde elbette PWM ile sürülmesi var. Ancak 400-600V luk bir mosfet kullanarak bununla şebekeyi anahtarlayabiliyorsun. İşin püf noktası bir köprü diyot kullanılması. Çünki mosfet yalnızca DC ile çalışıyor. Ohalde hem tetik sinyali hemde anahtarlayacağı gerilim DC olmalı deyip ona uygun bir sistem oluşturmak lazım.
Ben bir çok şey denedim. Sonunda şöyle yaptım.;
AC_Toprak ucunu Yüke girdim. Yükten çıkanı köprü diyota girdim.
AC_Faz ucunu bir köprü diyota girdim.
Köprü diyotun negatif çıkışını Mosfet Source ucuna girdim.
Mosfet Drain ucunu alıp köprü diyotun + ucuna verdim. Artı ucundan aldığım sinyali direnç-diyot-zener üçlüsü ile gate tetikleyecek hale getirip opto çıkışındaki (içerdeki transistörün) collectörüne verdim. Bu transistörün emitteri köprü negatif çıkışına bağlı. Collector aynı zamanda bir direnç ile Mosfet Gate ucuna bağlı. Optonun diyot tarafınıda Pic ile kontrol ediyorum.
Böylece istediğim zaman mosfet iletime geçiyor istediğim zaman kesimde kalabiliyor. Köprü hem AC nin negatif alternansını alıp mosfete veriyor hemde Pozitif alternansını alıp mosfete veriyor. Böylece yük üzerinde full AC yi  gerektiğinde kırpılmış olarak görüyorum. Simulasyonda bile çok güzel çalışıyor bu sistem. Zaten o bana cesaret verdi ve gerçeğini denedim.

Aslında bütün işin püf noktasını sana anlattım. Başlangıçta bu kadarını bana birisi söylese şıp diye yapardım. Bu sonuca neredeyse 1 ayda ulaştım ben. Biraz mosfet tanıyor ise birazda devre geliştirme bilgin var ise yaparsın diye ümit ediyorum.
Unutma Mosfet gate voltajı 12-15V aralığında olmalı. Fazlası (18V üzeri) Gate'i deler ve transistör hemen bozulur.

Trafolu sistemi kafamda canlandıramadım. Denemek lazım.

Ete

[~ENES~]

Hocam trafo ile yapmaktan kastım şu şekilde ... aşağıda devreyi veriyorum ... trafodaki maksat direnç zener bunlar uzun ömürlü olmaz bana göre bu yuzden trafo ile yapayım dedim fikrinizi almak isterim eksik veya yanlış ne varsa...

[ete]

Mosfeti o şekilde sürebilirsen sorun yok. denemek lazım dediğim bu idi işte.
Kendi devremde denedim senin mosfet sürme şeklini. Olmuyor. Negatif alternansta bir şey çıkmıyor pas geçiliyor ve diğerinde de normal dimmer gibi çıkış veriyor sistem.


Ete

[~ENES~]

Hocam sizin kurduğunuz devrede yarım dalga doğrultucu kullandığınız için negatif alternansta optoya voltaj gitmediği için mosfeti süremeyecek dolayısıyla negatif alternansı pas geçmiş olacak .. fakat bu çizdiğim şekilde bunun önüne geçmiş olmamız lazım diye düşündüm henüz arge çizim yapmadım hocam sizin mevcuttaki devrede bunu deneme şansınız olur mu rica etsem ?

[ete]

Gerçek devreyi bozdum. Kart basılıyor şu anda. Zaten o kartta deneme şansım olmaz.
Ama simulede deniyorum.  Çizdiğin devreyi aynen kurdum ancak çalışmıyor. Sebebi basit, mosfeti sürekli aktif yapacak sistem Optonun pic tarafından kontrol edilen ucu. Bu da verilen dim süresine göre optodan mosfeti açacak süre bitiminde ise kapatacak.
Asıl mosfeti sürecek sistemde mosfetin bağlı olduğu köprü diyottan elde edilecek olan pozitif voltaj olmalı. Bu sayede her bir alternansta mosfet sürülmüş oluyor. Aksi halde opto transistörünün collector ucuna sabit 5V girdiğin zaman sistem ters çalışıyor.

Sende deneyebilirsin kur devreyi isiste basit bir program yaz.  Normal dimmerlerden farkı sıfır geçişten sonra direk mosfeti açıyor. Dim süresi kadar bekleyip sonra mosfeti kapatıyor. hepsi bu. Süre değişikliği yapmasan bile olur sabit bir süre ve mesela 4500us. müddetle mosfeti aktif tutsun sonra kapasın.

Ete

[~ENES~]

hocam yaptığınız devre tam olarak bu mu ? eger bu ise 33k direncler ısınma yapıyor mu ? boyutt açısından smd eleman kullansak sıkıntı yaparmı bize ?

[ete]

Bu değil ama prensip şema çok benziyor. Bunuda kullanabilirsin.

Ete

[~ENES~]

Hocam mantık tamam simülasyonda çalışıyor güzel bir sistem aslında... fakat bunu kullanacağım kart uzun ömürlü olması gerekli ... bu sistem sağlıklı olurmu sizce ?

[ete]

Simulasyonda dikkat et, sıfır noktasından hemen sonra hatta bu noktadan itibaren gerilim açılıyor ve bir noktadan sonra kesikip diğer sıfır noktasına kadar kesik kalıyormu.
Yoksa tam tersi mi oluyor. Buradı çok önemli.

Ete

[Elzemefe]

TCA785 kullandım  bi  kaç  projede güzel çalışıyor

[~ENES~]

ELZEMEFE ustam ..
TCA785 nedir ne amaçla kullanılır anlatma şansınız var mı ? bu başlıktan bitçok kişi faydalanacak elimizden bişey geliyorsa ne mutlu bizlere ..