Opamplar Hakkında

[jun]

Merhabalar sevgili büyüklerim,opamplar konusundaki bilgilerinizi ve deneyimlerinizi paylaşabilirmisiniz?.Nette araştırmama ragmen pratik anlatım adına hiç bir tatmin edici kaynak bulamadım,kısaca ve pratik olarak opamp nedir ne işe yarar nerelerde kullanılır.bilgilerinizi örneklendirerek paylaşırsanız sevinirim.

[ete]

Üzerine kitap yazılmış bir konuyu burada kısa anlatmak zor ama genel tariflerini vereyim ve ayrıca İsis de çok güzel animasyonlu örnekleri var oradan da örnekleri inceleyip fikir sahibi olabilirsin.
Opamp kelimesi operasyonel amplifier (yani işlemsel kuvvetlendirici yada işlem kuvvetlendiricisi) kelimelerinden türetilmiştir. İsmindende anlaşılacağı üzere genel amaçlı bir kuvvetlendirici entegredir.
Genel şekline baktığımızda bir eksi giriş bir artı giriş ve birde çıkışı vardır. Önce girişleri incelemek gerekir.
- Evirmeyen giriş sisteminde giriş ucu + giriştir. Eksi ucu bir dirençle şaseye verilir ise giriş artı olduğu müddetçe çıkış da artı voltaj şeklindedir.
- Eviren Giriş: eksi girişten bir seri dirençle girip artı ucuda GND ye bağlarsan çıkış eksi voltaj şeklinde olur. Bu tür giriş sistemlerinde opamp simetrik voltaj ile beslenmelidir.
Şimdi kullanım şekillerine bakalım.
Genel kuvvetlendirici olarak kullanma şeklinde, Eksi ucu bir direnç ile GND ye bağlanır, Çıkış ile eksi uç arasına bir kazanc direnci bağlanır ve artı cundan giriş yapılır. Vout= Vin (1 + R2/R1) formülü ile çıkış voltajı hesaplanır. Burada R1 eksi ucu GND ye bağlayan direnç , R2 ise Çıkış ile eksi uç arasında bağlı olan kazanc direncidir.
Bu alet ayrıca fark kuvvetlendiricisi şeklinde kullanılır. Her iki girişine seri dirençle iki voltaj girilir. Çıkıştan iki girişin farkının kuvvetlendirilmiş halini alırsınız. Tabiiki çıkış ile eksi giriş arasında bir kazanç direnci, ve artı giriş ile GND arasında bir diğer direnç de bağlı olacaktır.

Bu basit açıklamalara ilave olarak endüstride, değişik alanlarda kullanım şekilleri türetilmiştir. Bunlara bağlı olarakda çok özel tipleri üretilmiştir. Bir diüer önemli konuda sık sık rastlayacağın Rail-To Rail özelliğidir.
Genellikle bir kuvvetlendirme işleminde offset denilen minimum değerin sıfır yani GND noktasna yaklaşması istenir.
Ancak yapısı gereği bir çok opamp bunu sağlayamaz. Özellikle asimetrik beslemelerde bu sorun ortaya çıkar. Bunu önlemek üzere özel opamplar geliştirilmiştir. Siz 0-5V besleyerek çıkışında gerekirse sıfır olmasını sağlayabilirsiniz. Yada tersi çıkışın 5V ta yakın olmasını sağlayabilirsiniz. Normal opamplar 0-5V beslemede çıkışı 5V veremezler ama rail to rail cinsi en azından 4,98V gibi değerler verebilir.

İsis de samples klasörü vardır. İçinde interaktif Simulation diye ayrı bir klasör vardır. Ona tıklayın. Açılan pencereden Animated Circuit klasörünü seçin . Karşınıza bolca örnek çıkacaktır. Opamp1-Opamp6 şeklinde isimlendirilmiş bu örnekleri inceleyin.

Daha fazla bilgi nette bolca mevcut aslında. Wikipedia ya bile baksanız anlatılıyor. Türkçe kaynaklarda mevcut.
Yalnızca araştırmak gerek.

Ete

[pwm.c]

opamp hakkında internetten topladığım kitap arşivimi vereyim belki faydası olur
https://yadi.sk/d/qAbBWSDf34tnQF [9.35MB]

[jun]

ilginiz ve paylaşımlarınızı için teşekkürederim.Anlayamadıgım bir konu yükselteç olarak kullanıldıgı zaman girişine uygulanan voltajımı yükseltiyor ?Birde yüksek kazançlıdır yazıyor kazanç tan kasıt nedir?

[halilgaliç]

kazanç girişin cıkışa oranıdır.Girişten 10mv uygulandığını farzedelim kazancı 100 olsun çıkış 1000mv olacak.

[Mucit23]

Android telefon kullanıcıları için elektrodroid isimli programı telefonlarina yuklemelerini tavsiye ediyorum.
https://play.google.com/store/search?q=elektrodroid&c=apps

[jun]

Peki neler yapılabilir opampla,genel olarak ne işe yarar.Mesela kullanmak istesem ne için kullanabilirim?

[ete]

En çok kullanılan yerlerin başında zayıf voltaj kuvvetlendiricisi olarak kullanılması gelir. Genelde analog sensörlerin çoğu çıkışı 1-100 mv arasında dır. Bu değer ADC lerde direk okumak için küçük bir değerdir. Bunu örneğin Pic ile okuyabilmek için ideal seviye olan 0-5V seviyesine getirmek gerekir. Örneğin çıkışı 10 mv olan bir sensör çıkışını 5 volt seviyesine getirmek için 5000/10=500 defa kuvvetlendirmek gerekir. Bunu opamk ile kolayca hesaplar ve yapabilirsin. Sensör 0-10mv çıkış verir ama ADC girişine bu 0-5V arasında yansır böylece rahatlıkla sensörü okur ve değerlendirebilirsin.
Kısaca kuvvetlendirme gereken her yerde bu kullanılabilir.

Ete

[pwm.c]

amplifikatör devre ve entegreleri bir nevi opamp yapısına sahiptir hatta bazılarında opamp kullanılır
opampların ana görevi yükseltmekdir ancak bunu transformatör gibi algılama. besleme voltajına göre yükseltir.
opampların bazıları gerilim bazılarıda akım okuyarak çalışır. bizim ençok kullandığımız gerilimi işleyen opamplardır.
opamp ile her türlü devreyi tasarlayabilirsin ancak opampın belli bir sınırları vardır bunları aşmamak şartıyla.

[kudretuzuner]

Merhaba
Arşivimde bulunan çeşitli data sheetlerden derlediğim bir çalışmamı paylaşayım buyrun.
https://rapidshare.com/files/1142756814/LİNEAR_DEVRELER.rar

[cevat]

Teşekkürler

[jun]

İlgilendiginiz için hepinize ayrı ayrı teşekkürederim.Aydınlatıcı bilgileriniz için sağolun.verdiginiz bilgiler doğrultusunda bir kaç deneme yapıp burada paylaşacagım.