İyi günler. Yeni üyeyim ama çok uzun bir süredir sitenizi takip ediyorum. Bilgisayar programcısıyım. Hobyy olarak da elekronikle ilgilenmeye başladım. Aslında biraz da evin damına topraksız tarım serası kurunca kaçınılmaz oldu.
Pic programlamanın da zevkine ETE Bey'in harika dökümanları sayesinde, çok da zorlanmadan vardım. Ancak iş sadece programlamayla bitmiyor bir de elektronik kısmı var işin. Yine netten edindiğim ve haricen yardım aldığım kadarıyla sulamayı otomatik hale getirdim.
Şimdi ihtiyacım olan şey, suyun içerisindeki iletkenliği ölçmek. Bayağı bir araştırma yaptım. Basit bir devre de tasarladım ve sonuçları lcd ekrandan aldım. Yaptığım ölçüm testlerinde bir takım aksaklıklara rastladım.
Basit devreyi ekte gönderiyorum.
Sorularım ve sorunlarım şunlar. Cevaplayacaklara şimdiden teşekkür ederim.
1- Su iletkenliği ölçülürken 1-3 khz aralığında ve AC voltajla ölçüm yapılması öneriliyor. İyonların dağılımı nedeniyle. Bu deneyde 6 volt ac adaptör kullanıp, çıkışı doğrultarak (1. resim) pice verdim. Ancak 1-3 khz değil, direk şebeke çıkışını kullandığım için 50 hz vermiş oldum.
Şöyle sonuçlar çıkıyor:
a) 20 ms arayla 100 ölçüm alıp ortalamasını alıyorum, 3 sn bekletip, aynı işlemi yeniden yapıyorum ve iki ayrı sonucu lcdye yazdırıyorum. İlk ölçümde bir sonuç çıkıyor. örn. 195 - 215. 1 dakika sonra yeniden ölçüm yapıyorum, bu sefer her iki değerde de düşüş oluyor örn. 187 - 205. 1 dakika sonra yeniden ölçüm yapıyorum yine aynı şekilde düşüş oluyor.
Bu düşüşün nedeni 1-3 khz arasında değilde 50 hz trafo ile yaptığım için olabilir mi?
2- Pic devresinde ve ölçüm devresinde iki ayrı adaptör kullanıyorum. DC ve AC. AC adaptörü sırf ölçümün AC yapılması için kullanıyorum. DC'den AC'ye çevrim için tarattığımda hep inverter çıkıyor. Benim gerilimi artırmak gibi bir sorunum yok. İkinci verdiğim resimde 555 le kare dalga üretip AC ye çeviren bir devre mevcut. Elektronik bilgim çok yok ama aklıma şu geldi.
Pici beslemek için zaten bir adaptör kullanıyorum ve DC. Picten PWM ile 1-3 khz arasında bir çıkış alıp, ikinci resimdeki transistör ve sonrası bölümünü, yani npn ve pnp transistörle, mevcut DC voltajı AC ye çevirip ölçüm alabilir miyim? Yoksa, bu devreyi de ilave etmem mi gerekiyor?
3- İkinci devrede L1 denilen bobin 1uH. Bizim buralarda bulamadım. Ne olduğunu anlatana kadar akla karayı seçtim. Bunu mutlaka devrede kullanmalı mıyım? Yerine başka bir değer koyabilir miyim?
Saygı ve sevgilerimle...
leventAli- L1- bobini olmasada devre çalışır yalnız burada -L1- şönt bobini olarak kullanılmıştır o zaman şönt bobini konmadan devre nasıl
çalışır çıkış kare dalgadır şönt bobini konarak çalıştırılr ise şönt bobin ac akıma karşı koyma özeliğinden dolayı kondansatörün yavaş yavaş dolmasına ve deşarj olmasından dolayı kare dalganın köşelerinde kırpılmalar olacağından sanki yapay sinus gibi
bir dalga şekli ortaya çıkar. olay budur bu bobini bulamıyor isen bir ferit nüve üzerine 0,20 emaye telden 50 vaya 100 sipir sararak dene
osilakopla şekli görebilirsin sipir sayısını arttırır isen şarj ve deşarj durumu dahada yavaşlar onun için uygun bir sarım yeterlidir.
Merhaba hocam. ben picle sıvı seviye kontrolü yapmak istiyorum. devresini yaptım pic de 10 tane giriş var bu 10 giriş 1 olduğu zaman %100 oluyor ama bu 10 girişin 1 olduğunu pic e anlatamadım yardımcı olurmusunuz. şimdiden teşekkür ederim iyi çalışmalar.
AC sinyal değerleri ölçülürken RMS yada tepe değerler ölçülmelidir. Zira 50 Hz lik bir sinyal her 10 ms de bir sıfır noktasından geçer ve o anda ölçüm alırsanız okuyacağınız değer sıfırdır. Öncelikle hangi sistemi kullanacağınıza karar vermeniz gerekiyor. İşin doğrusu düşük voltajlı ve 1-3 khz lik bir sinyal oluşturup bunun alınıp alınmadığının kontrol edilmesidir.
AC 50Hz ile çalışacaksanız bir sıfır noktası tespit sistemi kurup en azından sıfır noktasından 8-10ms sonra ölçüm yapacak şekilde düzenek hazırlamanız gerekir. Bu şekilde bile çok sağlıklı ölçüm yapabileceğinizi sanmıyorum. Teorik olarak mümkün ancak pratikte programda oluşacak bazı gecikmeler aksaklıklara yol açabilir. Denemek lazım.
Ölçüm için 8 bitlik sistemi kullanıp 100 ölçümü topluyorsanız sorun yok ancak 10 bitlik ölçüm alıyorsanız 100 okumayı toplayamazsınız. Maksimum değerin 1023 olacağını düşünürsek 100 ölçüm tamamı maksimum ise 102.300 gibi bir rakam ortaya çıkarki bu word tipi değişkende owerflow yani taşma oluşturur. Maksimum word değeri 65535 olacağına göre yaklaşık 63 adet okumayı toplayabilirsiniz demektir. Programınız burada olmadığı için alternatiflere göre uyarmak istedim.
Sıfır noktası algılayarak her 10 ms de birölçüm yapsanız işiniz kolaylıkla görülebilir.
Diğer konuda pic yardımı ile bir sinüs yada sinüse en yakın bir sinyal şeklinin elde edilmesi en güzeli olur sanırım. Hatta çok kısa aralıklı bir kare dalganın bile sıvıya verilmesinin fazla mahsuru olacağını sanmıyorum. Sinyali verip karşılığına bakmak ve ardından hemen sinyali kesmek bir sorun çıkarmaz diye düşünüyorum. Şemayı bakılırsa, 100 ohm luk R3 direnci (dahil) ve sonrasını kullanarak işi bir pic ile halledebilirsiniz. Yapmanız gereken 3 Khzlik HPWM sinyalini 100 ohm direncin ucundan girmek olacaktır. Ölçüm alma işinde ise yalnızca tek diyot dan geçirip ölçüm alabilirsiniz. Ancak ölçeceğiniz iletkenliğin seviyesi burada önem kazanır. Şayet %100 iletkenlik gibi bir arayışınız var ise ölçüm probundan epeyce yüksek bir sinyal almanız kuvvetle muhtemel. Yok geçirgenlik seviyesi düşükde olsa işimi görsün diyorsanız belkide bir opamp kullanıp ölçüm kazancını kuvvetlendirerek ölçümünüzü değerlendirmeniz gerekir.
Ete
Hayırlı günler,
Sayın medes, ilginiz ve cevabınız için teşekkür ederim. Ferit nüve üzerine 50-60 sipir 0,20 telden sarıp deneyeceğim. Osiloskop olmadığı için bakma şansım yok.
Sayın ete, öncelikle hem anlayabileceğim kadar açık, hemde yeterli bilginizden ötürü teşekkür ederim.
Yazımda da dedim, amatör olarak 18 m2 evimin damına bir topraksız sera yaptım. Ve marul, domates, biber, soğan vs. yetiştirdim ve hala yetiştirmekteyim. İşin eylenceli kısmı, herşeyi gidip manuel olarak kendinizin kontrol etmesi. Zaten uzun zamandır da öyle yapıyorum. Manuel bir EC metre ile ölçümümü yapıp, gübre ilavelerini yapıyorum.
Ancak, iş yoğunluğu özensiz bir ilgi yaratıyor. Bu vesile ile sulamayı 16F628A kullanarak, saat başı 15 dakika sulayacak şekilde ve sabah 06'da başlayıp, 19'da son sulamayı yapacak şekilde ayarladım ve gayet rahatım.
Amatörlüğün en güzel yanı yaptığınız işte maksimum hassasiyet aramama özgürlüğünüz oluyor. Bende bunu tepe tepe kullanmaktan hiç kaçınmadım, yaptığım amatör işlerde.
Elektronik bilgim de amatör düzeyde. İnsan bir şeyi başardığı zaman durduramıyor kendini. Manuel olarak ölçtüğüm EC (elektrik iletkenliği) şimdi pic yardımıyla ölçmek istiyorum. Yani su deposu içerisindeki gübreli suyun (yaklaşık 50-60 lt) gün sonunda bir kez iletkenliğini ölçerek, gübrenin azalıp azalmadığını tespit ediyor, azalmışsa gübre ilave ediyoruz. Yani gübre eksilmesini suyun iletkenliğini ölçerek sağlıyoruz.
0-5 EC düzeyinde bir ölçüm yapmak ve 0,1 hassasiyet kurmak benim için yeterinden fazla bile. 6 EC değerinde yaptığım ölçümde,(1. devrede) 2.34 v çıkış alıyorum DC. Elimdeki analog ölçü aletinin max. değeri bu olduğu için 0,5 aralıklarla sular hazırlayıp yaptığım ölçüm sonucu bu. Yani %100 bir iletkenlik söz konusu değil.
Yapmak istediğim şey, taşınabilir olmasını istediğimden iş biraz karışıyor. 9 v bir pil ile pici 7805 ile çalıştırmak, ve aynı 5 volt gerilimi AC ye çevirip, 1-3 khz arasında probdan ölçüm almak.
Bunu şu anda 1. şemayı kullanarak ve 2. AC 5 v adaptörü kullanarak yapıyorum. Devreye bir adet buton bağlayıp, çıkışın birine role sürüp, Ölçüm başladığında gerilimi veriyor bittiğinde kesiyorum. Örnek kodu ekte gönderiyorum. Aslında, basic yazıyordum bugüne kadar. Etraftan yardım eden arkadaşların çoğu CCS kullandığı için bende CCS kullanmak zorunda kaldım. Basic'e daha hakimim. 1-2 günlük bir CCS tecrübem var. C# kullandığım için pek zorlanmıyorum.
10 bit kullanıyorum. Ancak değişkenleri int32 tanımladım. O yüzden 100 ölçüm alabiliyorum. Ya da aldığımı sanıyorum!
Eğer yanlış anlamadıysam bir de şu konu kafama takıldı. İkinci devrede eklemeyi düşündüğüm bölüm olmadan, PWM çıkışını direk ölçüm probuna gönderebiliyorum; kısa bir ölçüm aralığında. Yanlış anlamışsam lütfen düzeltin.
Eğer yanlış anlamışsam, 2. devredeki 100 ohm'luk R3 direncinden sonraki bölümü 1. devreye ekleyip, PWM çıkışını buraya bağlamam ve çıkışta tek diyot üzerinden picin adc sine göndermem gerekiyor.
Not-1: Devredeki ölçümlerin okunma işini şimdilik ham değer olarak ekrana yansıtıyorum. Prob ucuna (Bu arada prob iki adet bir birene yapıştırılmış adaptör jakından oluşuyor şimdilik) LM35 bağlayarak (bunu da su geçirmez hale getirdim yapıştırıcı ile) ısı ölçümünü de ham olarak alıyorum. Gönderdiğim kod incelendiğinde görülecektir.
Çok iyi bir proteus kullanıcısı değilim. O yüzden yaptığım devreyi bu şekilde gönderdim. Mevcut devreyi proteusta çizebilirsem onu da ekleyeceğim. Bitirdiğimde de buradan yayınlar, diğer amatörlere ilham kaynağı oluruz.
Not-2 : Dün bu yazıyı yazdıktan sonraki araştırmalarımda bir takım ilave notlara rastladım. Bir notta, ölçümlerinizde elektroliz olayının başlama voltajından düşük bir voltaj seçin. Bu da 1v'un altıdır. Siz 0,500 v. seçin diyor. Bir başka notta da, bu benim ölçümlerim için geçerli, probun suyun içindeki derinliğinin her ölçüm için sabit olması konusunda uyarıyor. Bir başka notta, peş peşe ölçümlerde iyonların prob ucuna toplanmasından dolayı probun mutlaka referans suyuna batırılması gerektiğine vurgu yapılıyor. Bu açaklamalar bilimsel makalelerde olduğu kadar, amatör uygulamalarda da vurgulanıyor. Bilgi açısından not düştüm.
İdeal ölçüm koşulu sisteme sinüs işaretinin basılması ile sağlanır. Bu nedenle direk PWM sinyalini problara yada proba verirseniz kare dalga yüklemiş olursunuz. Bu şekilde kullanmak sakıncalı olabilir. Ancak bu şekilde bile kendinize bir usül tutturabilirseniz başka şey aramaya gerek kalmaz. Usülden kastım direk PWM sinyalini verip bir başka düzenek ile gelen sinyali alıp değerlendirmeyi kast ediyorum.
Değerlendirme nasıl olur henüz düşünemedim. Ancak bir bant geçiren filtre düzeneği kurulur ise örneğin 3Khz lik bir filtre ye sinyali verirseniz çıkıştan bir bilgi alırsınız sıvı iletken değil ise çıkıştan bir şey alamazsınız gibi düşünebilirsiniz.
Asıl anlatmak istediğim ise 555 li devrede ön taraftaki 555 kısmını atıp yerine pic den gelen HPWM sinyalini basmanız şeklinde idi. Çünki 555 sonuçta size 3Khz lik bir PWM sinyali verecektir. Onun yerine pici kullanırsak ve sinyalide 100 ohm aracılığı ile push pull bağlanmış iki transistöre verirsek trafo çıkışından yine sinüs sinyalini alabilirsiniz şeklinde düşünmüştüm.
Konunuz teorik olarak bildiğim ancak hiç bir deneme yapmadığım bir konu. O yüzden bilgilerim biraz yüzeysel olabilir.
Yalnızca işin teorisini biliyorum hepsi bu.
Ete
Sayın ete,
İlginiz için teşekkür ederim. İkinci söylediğiniz öneriyi, yani ikinci devredeki 100 ohm'luk direnç sonrasını devreye ekleyip, testler yapıp, sonuçlarına göre yeniden değerlendirmek doğru olur kanısındayım.
Bugün akşam deneyip, sonuçları buradan yayınlarım.
Saygı ve sevgilerimle...
Alıntı YapŞöyle sonuçlar çıkıyor:
a) 20 ms arayla 100 ölçüm alıp ortalamasını alıyorum, 3 sn bekletip, aynı işlemi yeniden yapıyorum ve iki ayrı sonucu lcdye yazdırıyorum. İlk ölçümde bir sonuç çıkıyor. örn. 195 - 215. 1 dakika sonra yeniden ölçüm yapıyorum, bu sefer her iki değerde de düşüş oluyor örn. 187 - 205. 1 dakika sonra yeniden ölçüm yapıyorum yine aynı şekilde düşüş oluyor.
Probunuz sabitse ve sıvıda sabitse (akışkan değilse) her ölçümde değerleriniz düşer.
Niçin? Çünkü probların arasındaki sıvıdaki iyon seviyesi problarınız azda olsa elektroliz yaptığından azalacaktır. Voltajınız yüksek olursa kısa sürede propların üstünde iyonların yüklenmesinden katman oluşur ve ölçümler her seferinde değişir. bu nedenle düşük hızda bir karıştırma yaparsanız tanktaki sıvının iletkenliğini daha doğru ölçersiniz. Karıştırma yaptığınızda sıvının derinliği v.s. etkili olmaz. Ayrıca ölçüm süreniz ve voltaj verme süresinide kısaltırsınız. Bu da probları daha uzun süre kullanmanızı sağlar. İletkenlik ölçümünde probların birbirine uzaklığıda önemli bir etkendir. Aralık fazla olursa iletkenlik düşükmüş gibi görünür. Orjinal EC (elektro konductivimetre) lerde aralık 1-2 mm kadardır.
Merhaba Sayın kaganayanoglu,
Verdiğiniz bilgiler çok önemli ve dikkate alacağım. Ancak kafamı karıştıran probların aralığı konusu. Siz 1-2 mm diyorsunuz. Benim okuduğum hemen tüm makalelerde 1 cm hep standart tutulmuş. EC aletlerine internette bakıldığında da ya da problarına onda da yine mesafe bu kadar görünüyor.
http://en.wikipedia.org/wiki/Conductivity_(electrolytic) (http://en.wikipedia.org/wiki/Conductivity_(electrolytic))
Mesafe doğru orantılıdır diyor zaten.
Benim elimde analog da olsa bir EC metre var. Devreyi stabil çalıştırdığımda bununla ölçüp, öyle bir hesaplama yaptıracağım zaten. İşin o kısmına gelemedim henüz.
Elektroliz voltajının altında (bazı kaynaklar 1 v. altı diyor) acaba iletkenlik ölçmede, iletkenliği doğru ölçebilir miyiz bundan da emin değilim.
Saygı ve Sevgilerle...
Alıntı YapVerdiğiniz bilgiler çok önemli ve dikkate alacağım. Ancak kafamı karıştıran probların aralığı konusu. Siz 1-2 mm diyorsunuz. Benim okuduğum hemen tüm makalelerde 1 cm hep standart tutulmuş. EC aletlerine internette bakıldığında da ya da problarına onda da yine mesafe bu kadar görünüyor.
1) hiçbir elektronik EC 1 cm mesafe ile çalışmaz. 0,5-1 volt gerilimi, sertliği 3-10 Fr (fransız sertlik derecesi) değerindeki su iletemez. Ancak sizin oraların sertlik dercesi 25 FR üzerinde ise birşeyler okursunuz. Konductimetre birimi 1 cm küp suyun elektrikğe gösterdiği dirençtir. Siz bu nedenle 1 cm okuyorsunuz. Ayrıca prob genişliği de çok önemlidir.
2) Elektroliz voltajı 1 voltun altında olduğundan sizde 1 voltun altında AC verirseniz ölçerkende doğrultursanız 5-100 ma arasındaki gerilimi 2-50 mv gibi görürsünüz ki bunuda pic ölçmez. Bu nedenle opamp kullanmanız gerekir.
3) Opamp kullanmayacaksanız 5v AC yi çok kısa süreli kullanabilirsiniz kanaatindeyim.
Sayın kaganayanoglu,
Verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederim. Yazımı dönüp yeniden okuduğumda mesafe terimi kullanmışım ki, bende olsam öyle anlardım. Mesafeden kastım, probun iki ucu arası. Problar arası genişlik 1 cm.
5 volt AC kullanacağım ve kısa süreli ölçeceğim.
Şu ana kadarki yaptığım ölçümlerin (50 hz) ilkinde, sürekli bir döngüyle, değerleri sürekli ekranda göstererek olan biteni görmek istedim. Hızla artarak bir noktaya geliyor, bir süre (saniyeden kısa ama ölçmedim) bekliyor ve değerler Örn. 233 iken, 232, 231, 230,229 gibi sürekli düşüyor. Bu süre zarfında voltajı kesmiyorum, göngüyü durdurmuyorum.
Bu arada belirteyim, deney yaptığım şey su bardağı, yaklaşık 50-60 ml. Yarım doldurdum. Bu değerler ham değerler. Ben buradaki rakamları ne şekilde değerlendirmem gerekir acaba. Yani tepe noktasını mı? Yani benim EC diye dikkate alacağım ve hesaplama yaptıracağım değer hangisi olmalı? Bir de bu kısa süre ölçüm ne kadar sürmeli?
Birazdan iki devreyi birleştirip, 1-3 khz arası bir AC akımla yeniden ölçümler yapacağım. Sonuçlarını burada yayınlarım.
Saygı ve sevgiler...
En fazla bir sn süren ölçümlerin ortalamasını doğru değer olarak kabul etmelisin. Elektronik EC ler böyle çalışıyor. 5v için 1 cm aralık olabilir ama 1v ve altı için problar birbirine çok uzak kalır. Eğer çok sert su ise yani çok miktarda iyon içeriyorsa 2 cm dende ölçersin. Ama ben 1 cm yi geçme derim. Prob kalınlığı en fazla 2,5 kesitli bakır telden en fazla 1 cm uzunluğunda olabilir. Ben bu konuda baya çalışmıştım.
Sayın kaganayanoglu,
Verdiğiniz bilgiler için tekrar teşekkür ederim. Söylediğiniz değerleri kullanarak testlerimi yapacağım. Sizin verdiğiniz bilgiler ışığında görülüyor ki, ben testlerde bayağı bir hatalar yapmışım. Gerçi iyi oldu. Üç prob hazırlamıştım. Onları da klemenslere bağlamaştım. Prob genişlikleri ve uzunlukları farklı olan problar oluşturmuştum. Haliyle hepsinde farklı sonuçlar aldım. Aslında yaptığım test sonuçlarını yeniden incelediğimde hemen hepsinde stabiliteye ulaşmışım.
En büyük hatam, ölçme süresini fazla tutmanın çıkardığı sonuçlardan, bir stabiliteye ulaşamadığımı düşünmem olmuş. Bir de 50 hz ölçüm tabiki.
Ölçümlerde 1-3 khz aralığını kullanın deniyor çoğu kaynakta. Ulaştığım bir kaç kaynakta da 2.2 - 2.5 khz de en iyi sonuçların alındığı söyleniyor. Bu değerler konusundaki yorumunuzu da merak ediyorum.
Bakır, iyi bir iletken. Ama probun sürekli suyun içerisinde kalması durumuna pek uygun olur mu bilemiyorum. Bu konudaki yorumlarınızı da merakla bekliyorum. Yani uzun süreli bir prob ucunu paslanmaz çelikten mi yapmak gerekir? Ya da gümüş kaplama ya da direk gümüşten. Çünkü gübreli suda tuz oranı 2 EC civarında. Bunun da oksitlenmeyi artıracağını düşünüyorum.
Saygı ve sevgiler...
2KHZ çok yüksek bir frekans bu iş için kullanabilirsiniz tabii. Ama AC kullanmaktaki amaç probların + ve - uçlarını değişmesi ile problarda kaplama olmaması. 555 kullanarak yada pic kullanarak ac elde ettinizmi? İki devreyi birleştirmekten bahsetmiştiniz. Eğer devre şemasını ve kodu paylaşırsanız bende devreyi oluştururum ve EC metre ile laboratuvarda ölçüm yaparak sonuçları paylaşabilirim. Örneğin ikimizde 1 lt saf yada deiyonize suya 1 gr iyotsuz tuz katarak stabilite elde edebiliriz ve sonuçları karşılaştırırız.
Gümüş yada paslanmaz çelik daha iyi olacaktır. Bakır bir süre sonra kendiliğinden oksitlenecektir. Bu da sonuçların değişmesine neden olur.
Sayın kaganayanoglu,
Devreyi birazdan yapacağım. Ete Bey'in önerileri doğrultusunda, ikinci devredeki R3 direnci dahil alıp, picten pwm olarak 2 khz bir çıkış alıp bu dirence vereceğim. Bir de geri dönüşte doğrultma konusunda uyarısı var tek diyotla dönmemi istemiş. Devreyi bir bordda yapıp, buraya şemasını ve kodlamaları aktarırım. Elimde çok hassas terazi de mevcut. 0,01 gram ölçen. Gübre hazırlamak için almıştım.
Ölçüm yapacağım su miktarını, tuz miktarlarını ve sonuçlarını buradan paylaşırım bilgilerinize..
Saygı ve sevgilerle...
Pic olarak 16f628a kullanırsanız PWM özelliği de işinize yarar diye düşünüyorum. Hemde ucuz ve temin edilebilir.
Sayın kaganayanoglu,
Pic olarak 16F877A kullanıyorum. Sebebi ADC pinlerinin olması. Yanılmıyorsam 628'de ADC kanalı mevcut değil.
877 çok büyük bir pic. 876a da kullanabilirsin. Ama tabii onunla başlamışsın :)
Yeniden merhabalar,
Sayın kaganayanoglu, sizin önerileriniz doğrultusunda 1 cm boyunda, 1 cm aralıkla sabitlenmiş bir prob yaptım. Prob uçlarının çapı tahminim 3-4 mm. Paslanmaz çelikten. Ya da ben öyle sanıyorum, çünkü iletkenlik geçirgenliği bakırdan daha fazla...
Becerebildiğim kadar mevcut devremi isiste çizerek gönderiyorum. Ekte kodlama dosyaları da dahil mevcut.
1- Çok güzel bir AC çıkış aldım. 2.2 khz olarak ayarladım hpwm'yi. Ölçü aleti ilede ölçtüm sonuç doğru çıkıyor. Buraya kadar her şey güzel.
2- Ete Bey'in önerdiği gibi tek diyotla bir doğrultma yapıp (buna yarım dalga deniyor sanırım) öçlümler yaptım. Ölçümde prop tamamen kısadevre iken 0,654 mv voltaj veriyor. Bu duruma göre ham değer olarak pice gönderilmesini sağladım.
Şu anda stabiliteyi sağlayabildiğimi sanıyorum. Çünkü ölçümü Sayın kaganayanoglu tarif ettiği gibi, suyun içerisinde probu karıştırarak ölçme yaptığımda sonuçlar bir birine çok yakın.
Ancak, EC değeri yükseldikçe sonuçlardaki oynama fazlalaşıyor. Yani 1 ölçüm yapıyorum örn. (ham deger lcd) 126, 1 dakika sonra bir daha ölçüyorum 132, 137, 129.. gibi çıkıyor. 10 dakika sonra tekrardan ölçüyorum 137 çıkıyor. Ancak düşük EC'li sularda ör. 4 EC'de 1 er dakika arayla 5 ölçüm alıyorum 128,124, 129 arasında sonuçlar alıyorum. Bu da EC düştükçe ölçümdeki sapmaların azaldığını gösteriyor kanaatindeyim. Tabi, Sayın kaganayanoglu bunun yorumlamasını tecrübesiyle daha iyi yapacaktır.
Bu 0,654 mv düzeyinde bir çıkışla sanıyorum pice hassas bir ölçüm yaptıramam. Aslında bizim topraksız tarımda kullandığımız ölçüler 0-4 EC arasında. 0,1 hassasiyetli bir ölçüm için sanıyorum devreye eklemeler gerekecek.
Bu arada Sayın kaganayanoglu, sizin öneriniz üzerine ölçümü 1 saniye içinde bitiriyorum. Ancak devrede, tip 41'e +5 voltajı pic çıkışından gönderiyorum. Bunu doğru mu yapıyorum bilmiyorum ama böyle yaptım. Devrede görüldüğü gibi. Butona basıldığında, D2 portu high yapılıyor. ölçüm bittikten sonra lowa çekiliyor.
Daha önce pic tecrübem olmadı. İşe LM 35'le ısı ölçmekle başladım. Sorduğum arkadaşlar 877A önerdiler, bende fazla araştırmadan bunu aldım. Gerçektende bayağı geniş özelliklere sahip.
Yorumlarınızı ve önerilerinizi bekliyorum.
Saygı ve sevgilerimle...
arkadaşlar nacizane fikirlerimi söylemek istiyorum.
öncelikle şunu belirtmek isterim ki, yaptığınız devre hassas bir ölçüm devresi (anladığım kadarıyla). Böylesi hassas bir ölçümde ac frekansı yarım dalga doğrultmak ile sağlıklı ölçüm alınabileceğini sanmıyorum. elektronik bir devrede analog yapı önem kazanıyor. bunu kagan yaklaşık 1 ay önce kurduğu 0-100mV luk motor akımlarında yaşadı, o sebeple ölçülecek sinyal işlemciye girmeden önce sağlıklı bir şekilde işlenmeli diye düşünüyorum.
bu arada topraksız tarım vs konusu geçmişken levent bey ozon makinası çalışmanız oldu mu hiç? ne tip bir devre kurdunuz bunun için, bu ozon makinasının topraksız tarımda kullanıldığını duymuştum. yapmışsanız böylesi bir ozon makinası havada mı yoksa suda mı çalışıyor onu merak ettim.
aşağıya yükselteç ve tam dalga doğrultmaç devresini ekledim ve bir similasyon şeması oluşturdum. bu şemanın çalışma mantığı şu şekilde (tabi sizin devrenizin bu şekilde çalıştığını düşünerek),
2.2 khz lik kare dalga sinyal problardan geçtiğinde 0v ile 1,1v arasında genligi değişiyor. bunu similasyonda VSM SIGNAL generatorunda LEVEL kısmı ile yükseltip düşürerek gösterdim. ilk önce bu 0v ile 1,1v luk sinyal genliğini eviren bir opampla 10 kat büyüttüm, daha sonra iki opampla yarımdalga doğrultmaç yaparak çıkışa verdim. aslında kalan bir opampıda low pass filtre olarak kullanabilirizde boşta kalmasından iyidir. herneyse çıkışımızda 0,4,5v arasında değişen bir dc sinyali elde ettik ki bu bize stabil bir ölçüm ve 0v ile 1v arasındaki değişimi 0v ile 4,5v arasına almış hale getirir ki işlemci ile alınan ölçümler daha iyi değerlendirilebilir. (diye düşünüyorum)
Merhaba Sayın pro-TR,
İlginiz için teşekkür ederim. Elektronik bilgim, hobi amatör düzeyinde. Birde devreyi 9 voltluk pil üzerine inşa edeceğim. Adaptörden bağımsız yapacağım. Çünkü serada ölçüm yaparken oldukça zorlanıyorsunuz, ölçeceğiniz suyu almak, ec metrenin yanına getirmek, gübre tamamladıktan sonra yeniden aynı işi yapmak eğlenceli olduğu kadar, can sıkıcı da...
Vermiş olduğunuz devreyi inceledim. Tabi anlamadığım bir çok yeri de var. Ama anladığım kadarıyla bir opamp ve tam dalga doğrultucu görevi görüyor.
Ozon konusuna gelince: Bu bayağı büyük bir tartışma konusu, hem Türkiye'de hem de yurt dışında. Şahsen ben uğraşmadım. Bilgim olan, ki o da sınırlı, gübre hazırlama. Artık kendim yapıyorum gübrelerimi.
Aslına bakacak olursanız, topraksız tarım, başlı başına devasa bir konu. İçine girmeyen alan yok. Fizik, kimya, biyoloji, elektrik, elekronik, yazılım vs.
Dünyada çok yeni bir tarım tekniği olduğu için, (1950'ler de araştırılmaya başlanmış ancak kökleri 2000 yıl öncesine kadar gidiyor) kapsadığı her alanda ayrı bir tartışma söz konusu.
Ben yaklaşık 8-9 aydır uğraşıyorum. Edindiğim tecrübelerle vardığım sonuç şu: Detayda boğulurken, asıl güzelliği kaçırıyoruz. O da bitki sizin tüm hatalarınızı, yaşam savaşı vererek, genetik bir zekayla gideriyor. 18 m2 seramda çok denemeler yapıp bu sonuca vardım.
Eğer milyon dolarlık seranız yoksa, bu işi küçük ya da amatör düzeyde yapıyorsanız detaya fazla boğulmayacak, işin tadını çıkartacaksınız. Sizin ufak hatalarınızın hepsi bitki tarafından düzeltiliyor. Sonuç olarak verim düşüklüğü oluyor ama eğer siz büyük kar beklentisi içerisinde değilseniz, bunun çok da büyük önemi yok.
Çok yeni bir sistem olduğu için ve yukarıda saydığım alanlar teknik olarak içinde olduğu için, haliyle köylümüz bu tarımdan korkuyor. İlk yatırım maliyetleri teknik cihazların fiyatları yüzünden de ürkütücü oluyor.
Bunun böyle olmadığımı göstermek adına evimin 3. katının damına 18 m2 bir sera yapıp harika sonuçlar aldım. Tüm tecrübelerimi de http://www.agaclar.net/forum/topraksiz-tarim/32636-15.htm (http://www.agaclar.net/forum/topraksiz-tarim/32636-15.htm) bu başlık altında herkesle paylaşıyorum.
İşimden zaman buldukça da seramı otomasyona geçirmeye çalışıyorum.
Sorduğunuz soruya uzun bir yanıt oldu ama durum bu :)
Saygı ve sevgiler...
levent bey topraksız tarım konusunda pek bilgim olduğu söylenemez, tekirdağ şarköyde ünv. bi arkadaşım bu iş ile ilgileniyor (faceden öğrendim) ilginç geldi, geçenlerde de bi ağabeyim yine net üzerinden bana ozon makinasına ihtiyaç olduğunu suyun sterilizasyonu ve ortamın sterilizasyonunu sağlamak amacıyla kullanacağını söylemişti o açıdan sordum. devreye gelince sorun yaratacak bir devre değil ve elbette ki 9v pille çalıştırılmalı bu devre
Bir de şu dikkatimi çekmişti. Referans voltajı vererek de düşük değerli verileri okuyabiliyordu pic. Böyle yapılabilir mi acaba?
Bu arada linkini verdiğim siteden aratırsanız, ozonla ilgili çalışmalar yapan arkadaşlar olmuştu, amatör düzeyde.
Alıntı yapılan: LeventAli - 17 Mart 2014, 13:49:37
Bir de şu dikkatimi çekmişti. Referans voltajı vererek de düşük değerli verileri okuyabiliyordu pic. Böyle yapılabilir mi acaba?
Bu arada linkini verdiğim siteden aratırsanız, ozonla ilgili çalışmalar yapan arkadaşlar olmuştu, amatör düzeyde.
referans voltajı dediğiniz Vref'leri açaraksa kastınız sizin devrenizde mesele 0v-1v aralığını ölçme sorunu değil sadece zira 10 bitte 204 birim adc yapar ki bu 204 lük değişim stabil bir okuma için yeterli bir değer, sizin devrenizde okunacak sinyalin stabil olmadığını düşünüyorum.
PRO_TR bence yanlış düşünüyorsun. Vref leri haricen kullanırsa ve ooraya 1V ref voltajı verirse 0-1V aralığını 10 bit olarak okur.
Min değer=0 ve maksimum değerde 1023 olur. Daha açık deyişle 1v karşılığını 1023 olarak okur. Buda 10 bit dir değilmi?
Ete
ETE hocam;
0v-1v arası Vref çalışmıyor olarak biliyorum. min.2,5v aralığı ölçebiliyor diye biliyorum, 2 seneden fazla olduğu için tam hatırlamıyorum bununla ilgili çalışmam.
10 bit, 11 bit işine gelince;
0v-5v arası 5v /1024 => 1 adc =0.00488v
0v-2,5v arası 2,5v/1024 =>1 adc =0,00244v çözünürlük demek oluyor
12 bitin karşılığı 0v-5v arası 4096 adc yani 5/4096 => 1 adc =0,00122v
kısaca hocam ölçülen birim volt olunca bitleri bu şekilde düşünüyorum.
işin ilginç tarafı az önce isisde Vrefleri 0-1v arası denedim çalışıyor, belki ben yanlış biliyor olabilirim, belki de isisin azizliği artık siz gerçekte deneyince sonuçları bizimle paylaşırsanız bizde öğrenmiş oluruz
isis ve bas dosyası ekte
Maşallah konu almış başını gidiyor. :)
Alıntı YapAncak, EC değeri yükseldikçe sonuçlardaki oynama fazlalaşıyor. Yani 1 ölçüm yapıyorum örn. (ham deger lcd) 126, 1 dakika sonra bir daha ölçüyorum 132, 137, 129.. gibi çıkıyor. 10 dakika sonra tekrardan ölçüyorum 137 çıkıyor. Ancak düşük EC'li sularda ör. 4 EC'de 1 er dakika arayla 5 ölçüm alıyorum 128,124, 129 arasında sonuçlar alıyorum. Bu da EC düştükçe ölçümdeki sapmaların azaldığını gösteriyor kanaatindeyim. Tabi, Sayın kaganayanoglu bunun yorumlamasını tecrübesiyle daha iyi yapacaktır.
EC yükseldikçe sudaki iyon miktarı artıyor. Dolayısıyla iletkenlikte problardaki yüklenme nedeniyle ve problar arasındaki iyon oranının elektrik akıkımı nedeniyle azalmasından kaynaklanıyor. Ölçme sürenizi 200 ms. düşürün. O zaman değerlerin stabilitesinin arttığını göreceksiniz.
Ayrıca bu EC olayında çok az akım çekiliyor. Picten çıkan pwm doğrudan sıvıya verilse olabilir diye düşünüyorum. Sizin transistörlü devre ve bobin sinüse yaklaşmıyor bile. Gerçi sinüste gerekmiyor zaten. Üçgen bile olabilir. :)
Ayrıca ETE nin dediği gibi çalışıyorsa
Alıntı YapPRO_TR bence yanlış düşünüyorsun. Vref leri haricen kullanırsa ve ooraya 1V ref voltajı verirse 0-1V aralığını 10 bit olarak okur.
Min değer=0 ve maksimum değerde 1023 olur. Daha açık deyişle 1v karşılığını 1023 olarak okur. Buda 10 bit dir değilmi?
Ete
opamp falan hikaye yani.
Ozon durumuna gelince. Eğer dezenfeksiyon için kullanacaksanız başka seçenekler var. Örneğin Çeşme suyuna karbonat kattıktan sonra titanyum elektrot kullanarak elektrik akımı verirseniz ortaya serbest klor içeren bir sıvı çıkar. Son derece yüksek dezenfektan özelliği vardır. Tahriş edici özelliği düşüktür v.s.
Sayın kaganayanoglu, pro-TR, ete
İlginiz ve önerileriniz için teşekkür ederim. Yazdıklarınızdan çıkarsadığım sonuç şu: Yar bana yine haram geceler :)
1- Picten çıkan pwm sinyali direk verilerek denenecek,
2- Pic'e referans voltajı verilerek denenecek (ilk kez deneyeceğim)
3- Ölçüm süresi azaltılacak (200 ms ve denenecek)
Bir sorum olacak:
1- Prob aralarının uzaklığı ölçümde önemli. Bunun bir ideal ölçüsü var mı?
Testleri yapınca yine buradan paylaşırım. Bu arada kendi yaptığım probu da ekte gönderiyorum. Fazla gülmemeniz umuduyla :)
EC metrelerde yaklaşık 1mm kalınlık, 4 mm uzunlukta birbirine 2 mm uzaklıkta yerleştirilmiş problar kullanılıyor. Yakın olduğu zaman düşük voltaj kullanabiliyorsunuz. Yakın mesafede yüksek voltaj yani 1-1,5v üzerinde kullanırsanız oynamalar azalır ama hassasiyette azalır.
Sizin probda oldukça şık olmuş. Hemde fosforlu. :)
elektroniğin bu yanını seviyorum, yaratıcılık yani...
problar gayet şık olmuş,
Sayın kaganayanoglu, pro-TR
İlginiz için teşekkür ederim.
Gece yeniden ölçümler yaptım. Devrede hiç bir ilave eleman bırakmadan, pwm çıkışının bir ucunu proba, probun diğer ucunu da 100 ohmluk direnci seri bağlayarak toprağa bağladım. Direnç üzerindeki gerilimi ölçtüm: prob kısa devre iken 1.2 volt. Direnç bacaklarına 470 uf kondansatör bağladım, yine kısa devrede iken voltaj .480 mv civarında.
Ölçüm süresini de 700 ms ye düşürdüm ve buna göre ölçümler yaptım. Değerlerdeki oynama fazla değil. Hatta belki ölçüm süresi biraz daha düşürülse daha iyi olur gibime geliyor.
Ölçüm sırasındaki karşılaştığım sorunları anlatim:
1- Picin bir pinine buton koyup, bir başka pini çıkış olarak ayarlayıp bu çıkışa bir role bağladım. Butona basılınca kodlama önce çıkış pinini (roleyi sürüyor) aktif ediyor ve ölçüm başlıyor. Yani proba giden pwm çıkışını roleyi, roledeki çıkışı da probun ucuna bağladım.
Role aktif edildikten sonra bir 10 ms bekleme süresi koyup, for döngüsüyle 7 ms de bir 100 ölçüm alıp ortalamasını aldım. Kodlar ekte..
Şimdi şöyle bir durum çıkıyor:
a) butona her bastığımda (prob kısadevre iken) işlem süresi bittiğinde çıkan sonuçlar her defasında aynı olması gerekirken, bir birine yakın ama farklı değerler örn. 216, 217, 220, 205 gibi... (prob direncine kondansatör bağlamadan)
b) Kondansatör bağladığımda da voltaj değeri düştüğünden okunan değerlerde düşüyor ama yine rakamlardaki oynaklık aynı.
c) Ölçülü sularda denerken, voltaj sabit gelmediğinden, ölçümlerde bir stabilite var, ancak 1 er dakika arayla denemelerde bazan küçük de olsa sapmalar oluyor.
Soru-1) Prob kısadevre iken her defasında (ortalama alınsa bile, işlem aynı olduğundan) aynı sonucu almam gerek miyor mu?
Soru-2) Role pwm yi proba gönderdiği anda, belirli bir süre beklemeli miyim? Çünkü beklediğimde ölçüm süresi uzayacak?
Soru-3) Referans voltajıyla ilgili bilgi aradım ancak çok yüzeysel bulabildim. Biz vref + ve vref - bacaklarına, örneğin 1.5 voltluk pil bağladığımızda, kodlamada her hangi bir değişiklik, yani bu voltajı bildiren, yapacak mıyız? Yoksa bu pinlere voltaj vermek yeterli mi?
Soru-4) 877A'nın dökümanında min-2 v. max 0.3 v. olduğu yazıyor vref girişlerinin. Bu minimum 2 volt verebileceğimiz anlamına mı geliyor yoksa ben mi yanlış yorumluyorum? Rastladığım bir kaç sitede bu tartışılmış ancak somut bir sonuca ulaşılmamış.
Aslında bizim topraksız tarımda uyguladığımız gübre ölçümlerinde 1-3 EC ölçümler. Ancak gübre hazırlarken kullanılan suyun EC sini bilip hesaplamalara katmamız gerekiyor. Bu da yer yer değişiklik gösteriyor. Örneğin bizim şebeke suyumuz 0.2 ec. Bazen 0.3 ec. 1 EC altında sadece bu zaman işimize yarıyor. Yoksa 1-3 arası ölçümler alıyoruz. Bunda da aradığımız hassasiyet 0.1 EC.
10 bit bir çözünürlük, hadi 4 EC desek 40 a bölünecek(0,1 hassasiyet için). Bu da çok rahat sağlanabilir düşüncesindeyim. 1 volt gibi vref ayarını düşünsek ve prob direncini ayarlasak, 1000/40 =25 mv. yapar. Stabilite yakalansa sanıyorum bu değer, oynamalara rağmen, yakalanacak bir değer. Hesabı yanlış yapıyor da olabilirim...
Uzun yazdığım için kusuruma bakmayın. Bir başka amatör arkadaşa yararı olur düşüncesiyle, sorunları direk aktarmayı uygun buldum.
Saygı ve sevgilerle...
levent ustam,
benim anlatmaya çalıştığım ve opamp kullanmaktaki amacım çıkışın stabil olması adınaydı, yani okuyacağın sinyal stabil olmadıktan sonra 8-10-12 bit olmasının veya ölçüm aralığının 0-1v yada 0-5v olmasının hiç bir önemi yok. bunu anlamak için bırakın adc okumasını adc okunacak yere mV ölçebilen bir voltmetre takın ve anlık olarak görün değişimi, ordaki değişim stabil olduktan sonra işlemci ile değerlendirmek sorun değil.
sonuç olarak işlemci sinyali yorumlar, önemli olan doğru yorumun yapılabilmesi için sinyalin stabilizasyonudur.
Bu konuda Pro ustaya katılmam gerekiyor. Çünkü 1/1 oranlı bile olsa devreye eklenecek opamp mutlaka ölçümlerde stabilite sağlayacaktır. Opamp demek illada 10 larca defa yükseltecek demek değildir. Bunu Pro ve diğer ustaların geçen açtığım miliamper ölçümü konusunda deneyerek öğrendim. Opamp minik dalgalanmaları tolere ediyor ve stabilite sağlıyor.
Alıntı YapRole aktif edildikten sonra bir 10 ms bekleme süresi koyup, for döngüsüyle 7 ms de bir 100 ölçüm alıp ortalamasını aldım. Kodlar ekte..
Eki koymayı unutmuşsun. :)
Alıntı YapSoru-1) Prob kısadevre iken her defasında (ortalama alınsa bile, işlem aynı olduğundan) aynı sonucu almam gerek miyor mu?
Soru-2) Role pwm yi proba gönderdiği anda, belirli bir süre beklemeli miyim? Çünkü beklediğimde ölçüm süresi uzayacak?
Soru-3) Referans voltajıyla ilgili bilgi aradım ancak çok yüzeysel bulabildim. Biz vref + ve vref - bacaklarına, örneğin 1.5 voltluk pil bağladığımızda, kodlamada her hangi bir değişiklik, yani bu voltajı bildiren, yapacak mıyız? Yoksa bu pinlere voltaj vermek yeterli mi?
Soru-4) 877A'nın dökümanında min-2 v. max 0.3 v. olduğu yazıyor vref girişlerinin. Bu minimum 2 volt verebileceğimiz anlamına mı geliyor yoksa ben mi yanlış yorumluyorum? Rastladığım bir kaç sitede bu tartışılmış ancak somut bir sonuca ulaşılmamış.
Fikirlerim.
1) Evet aynı sonucu alman gerekiyor.
2) Bekleme, röle çeker çekmez işe başla. İmkanın varsa reed röle kullan.
3) Bunu ETE yada diğer tecrübeli arkadaşlar cevaplamalı.
4) Bu konuda diğer arkadaşlara paslandı. :)
Ayrıca domateslere imrendim.
levent usta;
3-4 sorularınızın cevabı için bir simülasyon dosyası hazırlamıştım, sanırım dosya gözünüzden kaçmış, Vref ler için harici bir beslemeye gerek yoktur, mevcut +5v tan TL431 ile ayarlı hale getirip, en sağlıklı ölçüm aralığına alabilirsiniz. conf. da sadece adcon1 ayarından Vref kanalları aktif edilecek hepsi bu
Hayırlı günler,
Sayın pro-TR, kaganayanoglu, ilginiz için teşekkür ederim.
Sayın kaganayanoglu, evet eki unutmuşum, şimdi ekledim.
Sizlerden gelen yanıtlara göre nette araştırma yaparak, yeni eklediğiniz her terimi araştırıp, öğrenmeye çalışıyorum. Cemil Meriç'in de dediği gibi "Okudukça cahilleştim!", insan okudukça eksikliğini görüyor.
Elektronik bilgim, iyi bir lego oyuncusu seviyesinde. Detaylı teknik ya da teorik bilgim yok. Sizler yazdıkça o konuda araştırma yapıyorum.
Örneğin op-amp'lar ve reed roleler yeni girdi hayatıma; bende biraz araştırma yaptım.
Her araştırmada olduğu gibi, yüzlerce bilgi, her bilginin içinde yeni terimler...
Bu yazdıklarımı sızlanma olarak değerlendirmeyin lütfen. Oldukça eğlenceli.
Sayın Pro-Tr'nin devresi gözümden kaçmış. İnceledim. İnceledim derken, anlamadığım kadarıyla inceledim. Devredeki entegreyi bulamadım buralarda. Nette bir iki yerde denk geldi o kadar. Op-Amp'ları araştırırken 741'le tanıştım. Devrenizi 741'le yapamaz mıyız? LM358'le de op-amplı devreler gördüm. Elimde mevcut ya da bununla kuramaz mıyım?
100 ohmluk direnç üzerinde problardan 1.424 mv gerilim ölçtüm. Op-ampla bunu 5 volta mı çıkarmam gerekiyor? Yoksa op-ampı regülatör olarak kullanıp, bu gerilimi referans olarak mı pice vermem gerekiyor?
Reed roleyi sürmek içinde birçok yerde sadece direnç kullanılmış, bu yeterli mi?
Bu arada dometeslerle ilgili iltifatınız için teşekkür ederim Sayın kaganayanoglu. e postam leventaliketen@gmail.com. Adresinizi yollarsanız, yapacağım ilk hasatta size de gönderirim. Bu Sayın Ete ve Pro-Tr için de geçerli. Yemeyi bırakın koklamaya doyamazsınız. Ben yıllardır domates kokusunu ilk kez alıyorum. Hatta arzu ederseniz balkonda yetiştirmeniz için size bir kök fide de gönderebilirim. Ama söylemedi demeyin, bu topraksız tarım işi hastalık gibi. Vucuda girince çıkmayı bilmiyor :)
Saygı ve sevgilerimle...
Bu konuda çok fazla mesaj oluşmaya başladı ve gittikçe asıl konudan uzaklaşılıyor gibi geliyor bana.
Bu nedenle bir toparlayayım istedim.
Pic ADC girişinden 5V geçmeyecek ölçüde verdiğiniz her voltajı ölçüp değerlendirebilir.
Küçük değerlikli voltajlar için ya opamp kullanarak girişi katlarsınız ve mv seviyesindeki giriş voltajını 5V seviyelerine yaklaştırırsınız yada ref voltajını küçülterek okuma çözünürüğünü artırırsınız.
Opamp kullanarak bu işi yapacaksanız lm741 de olur ama daha iyisi LM358 olur hassasiyet farkı ve offset denilen beslemeye en yakın voltajı çıkışta üretebilme özelliği nedeni ile 358 daha uygun gibi geliyor bana.
Ref voltajı meselesine gelince. İşlemcinin data sheet'ine bakarsanız ya ADCON0 ya ADCON1 registerlerinden birisinde referans voltajının ne olması gerektiğinin seçim şeklini görebilirsiniz. Orada genelde seçimleri REF voltajı olarak besleme voltajı seçilir. Aksi taktirde AN3 ve AN4 pinleri ref voltaj girişi olarak seçilir ve boşuna pin kaybedersiniz.
Sonuç olarak hem + besleme Ref girişi hemde eksi besleme REF girişi seçeneklidir. Ama size yalnızca +besleme ref girişi gerekiyor. Dolayısıyla çalıştığınız işlemcinin data sheet inde dediğim registerleri inceleyin bulacaksınız nasıl seçildiğini.
Buradan da anlaşılacağı üzere ref voltaj girişi bir kullanıcı seçimidir ve registerlerden ayarlanır.
Sizin için önemli olan geçirgenlik seviyesi değil (bence) geçirgenliğin var olup olmamasıdır diye düşünüyorum. Zira geçirgenlik olduğu sürece suda yeterli gübre var demektir. Ama geçirgenlik seviyesi aynı zamanda gübre miktarını da gösterecek ise ve buna bağlı olarak ekstradan bir iş yapacak iseniz elbette geçirgenlik miktarınıda tespit etmek sizin için yararlı olacaktır.
Her şeyden önce EC miktarını veren elinizdeki profesyonel cihazlarla kendi devrenizi kalibre etmeniz ve aynı seiyelerde ölçüm yapmanızdır. Sİz sonucu mv seviyesinde alırkan o aletler 0,1 veya 1-2-3-4 gibi EC değerleri veriyor. Bunların arasındaki bağı tespit edip kendinize bir kalibrasyon parametresi tespit etmeye çalışıp bunu programınıza yerleştirin. Böylece aynı bazda ölçüm alarak işinizi kolaylaştırmış olursunuz.
Ref voltajı denilen şey gerçekten sabitlik (stabilizasyon) ister. Oynama olması yada oynamaya meyilli olması ölçüm sonuçlarınızı etkileyebilir. Ama pil kullanırsanzı zaten sorun olmaz. Bu durumda pil voltajının hep belirli bir seviyede olup olmadığınıda kontrol etmeniz gerekir. AKsi halde pil voltajı düşer ise ölçüm sonuçlarınızda değişir.
Zatenbir tercih yapacaksınız ya opamp kullanıp çıkışı katlayacaksınız yada ref voltajını düşürüp okuma çözünürlüğünü artıracaksınız. İKinci alternatifi seçerseniz pil voltajının en az yarısını ref voltajı olarak vermeye çalışın. Burada da ya sabit voltaj regülatörü kullanın (mesela 2,5 veya 3V luk sabit regülatörler mevcuttur) yada TL431 ile regülasyon sağlayın.
Bu aşamadan sonra konu yeterince açık hale gelmiş oluyor. Geriye sizin denemeleriniz ve sonuçlarının burada yayınlanması kalıyor. Sizden artık bunu bekliyoruz.
KolayGelsin
Ete
AN2 yada AN3 lerde referans voltajı gözükmeyen bir seçeneği seçersek referans voltajı besleme voltajımı seçilmiş oluyor.
Ref voltaj hanesine yukarıdan aşağı bakarsanız Vdd Vcc yazan yerlerde besleme alınmış oluyor. Diğerlerinde zaten hangi pinden ref voltajı girileceği belirtilmiş durumda.
Not bu tablo farklı imiş. Evet dediğiniz gibi belirtilmeyenlerde besleme seçilmiş oluyor. Daha başka bir deyişle genelde An2 den eksi referans ve An3 den ise artı referans giriliyor. Bu pinlerin altında A(nalog) yazıyorsa besleme voltajları ref voltajı seçilmiş demektir.
Ete
16F877A yerine 16F877 aynen programlayıp takıp kullanabilirmiyim? Elimde 877 var ama programlayıp takınca çalışmıyor. :(
Farketmez ikiside aynı. A serisinde compatatör var diğerinde yok.
Ete
LevenAli merhaba. Senin devreyi kopyalamaya çalışıyorum. Kodları yollamışsın fakat ben PBP kullandığımdan benim için çok anlaşılır değil. Keşke yorumlayabilseydim. Bana güncel hex dosyasını atarmısın.
Teşekkür ederim ete bey, gayet açıklayıcı olmuş yazınız.
Sayın kaganayanoglu, hex dosyası ektedir.
Her iki yöntemide öğrenmek için deneyeceğim. İlk önce LM358'le op-amp devresi ekleyerek işe başladım. Devre ekte.
Benim max ölçmek istediğim ec miktarı 6 EC. 100 ohm direnç ve ona paralel bağlı 470 uF kondansatör, direnç üzerindeki gerilimi 6 ec ölçülmüş bir suyla test ettiğimde opamp çıkışından 3.3 v. aldım. Op-amp'a 10 k ve 2.2 k direnç bağladım. Direnç üzerindeki gerilim ise opampa girmeden 0,60 mv. Isiste devreyi yaptığım halde sonuçlar benim aldığımla alakası yok.
Op-ampı pici beslediğim 5 volt ile besledim.
Şu an sadece stabilite için denedim. Değerler yine oynuyor ama çok az. Yeniden hazırlayacağım sularla test ettiğimde oynamaların kabul edilebilir ölçüde olacağı kanısındayım. Örneğin 0.3 ec bir suyu ölçtüğümde değerler 100,102, 104 gibi çıkarken, 0.5 ec ölçtüğüm suda değerler 140, 142, 144 gibi çıktı. Tabi bunlar ham değerler.
Yarın farklı aralıklarla ölçülü sularla deneyerek, çıkan sonuçlara göre hesaplamasını yaptıracağım. onu da buradan paylaşırım.
Sormak istediğim bir kaç şey olacak:
1- Op-amp devresi bu şekliyle yeterli mi? Ve şema doğru mu?
2- 2.2 khz pwm çıkışında 2.4 v gerilim, proba gidiyor. Sayın kaganayanoglu bu voltaj yüksek mi sizce? Bunu daha düşürmek için khz'i yükseltmem gerekiyor sanıyorum. Gerekli mi?
3- Bir arkadaşın önerisiyle prob direnci olan 100 ohmluk dirence 470 uf kondansatör bağladım. Bu doğrultma için yeterli mi acaba?
Saygı ve sevgilerle...
Selam Levent Ali gönderdiğin tib41 li devreyi kurdum fakat çalışmıyor. niçin anlamadım. TIB 41 leri falan takmadım. LCD hiçbir görüntü vermiyor. :(
Sayın kaganayanoglu,
Port_D0 a bir buton bağlı, butona basılınca, hem adc okuması için bir fonksiyon çılıştırıyor, hemde Port_D2 pinini high yapıyor, hemde led yakmak için portC.0 i hig yapıyor. Port_D2 de role bağlı. 547 ile sürdüm.
yani port_D0'ı high yaparsanız (ister butonla ister direk) lcd çalışacak ve an5 ten veri okuyacaktır.
Verdiğin devrede pullup yapıp şasiye bağlı buton koymuşsun. Ama lcd çalışmıyor butona basınca yaklaşık AC 1,2v okuyorum. geçici olarak LCD sürekli açık yaparmısın.
Butona basılmadan sürekli adc okumasını mı istiyorsunuz?
sen butona basınca ekrana bişeyler yazdırıyorsun. Boşta ike ekranda levent ali yazsın mesela. Benim ekrandamı problem var acaba.
Ekte, LCD de EC test yazısı sürekli 2. satırda..
Breadbordda ekran boş idiii.
EDIT: Tamam çalıştı.
Şimdi standart bir prob yapalım. Bana seninkinin ölçülerini ver aynısını yapmaya çalışayım. Daha sonra aynı marka içme suyu alıp ölçüm yapalım. Sonra içine 1-2-3 gr iyotsuz tuz katarak tekrar ölçüm yapalım. Ben bunların karşısına laboratuvarda yaptığım ölçümleri yazayım. Ne dersin?
Sayın kaganayanoglu,
Benim prob, iki tane bu adaptör bağlantı vidalarından oluşuyor. Yan yana yapıştırıp, fosforlu kalem içerisine yerleştirdim. Yerleştirdikten sonra, vida dişlerini eğe ile eğeledim, düzledim. Prop açıklığı bu şekilde genişliği 1 cm. (iki probun bir birinden uzaklığı). Boy biraz yüksekti, sizin önerinizle onu da 1 cm boyuna kadar eğeledim.
Testler için söylediklerinizi yaparız tabi. Bu arada bende analog bir ec metre var zaten. Onunla da karşılaştırmış oluruz...
Saygı ve sevgiler...
Edit_Ete : Lütfen resim boyutlarını bu kadar yüksek tutmayınız. resme bakınca zaten bir şey anlaşılmıyor. Üstelik boşuna sitenin resim depolama kapasitesini tüketiyor. Bu resimleri yeniden boyutlandırın lütfen . Bakın bir konu için dünyanın depolama alanı harcandı yakında dolarsa ne olacak hepsini silmek zorunda kalacağım.
kagan ve levent ustam, bu problara voltaj mı verilmesi gerekiyor yoksa frekans mı? bu kısmı tam anlayamadım, bu kısmı anlayabilirsem, problar ile işlemci arasındaki analog devre şemasını çizip, stabil bir ölçüm yapılmasına yardımcı olabilirim.
Konunun özü Ac voltaj verilip sıvının ne kadar akım çektiğine bakılıyor.
Alıntı yapılan: kaganayanoglu - 20 Mart 2014, 16:01:28
Konunun özü Ac voltaj verilip sıvının ne kadar akım çektiğine bakılıyor.
kagan ustam yani bir nevi sizin şu motorların çektikleri akım projesi ile neredeyse aynı? bu arada onunla ilgili çalışmanız sonuçlandı mı?
Sayın pro-TR,
Bu problara AC voltaj veriliyor ancak 2-3 khz arası.
| EC | 1. Ölçüm | 2. Ölçüm | 3. Ölçüm | 4. Ölçüm | 5. Ölçüm |
| 0.5- | 171 | 165 | 158 | 154 | 133 |
| 1.0- | 238 | 234 | 233 | 231 | 226 |
| 1.5- | 305 | 307 | 306 | 300 | 303 |
| 2.0- | 354 | 354 | 356 | 358 | 352 |
| 2.5- | 429 | 432 | 421 | 423 | 418 |
| 3.0- | 468 | 468 | 465 | 470 | 471 |
- Tablodaki değerler ham değerler.
- Ölçümler 20 sn arayla değeri bilinen suda yapıldı.
- 0.5 artışlardaki fark lineer değil, ec yükseldikçe fark da düşüyor. Bunun nedenini daha önce Sayın kaganayanoglu açıklamıştı.
- Bu testte 2.2 khz pwm çıkışı AC'ye çevrilmeden proba direk verilerek, direnç değeri opampla yükseltilerek adc ye girildi ve ölçüm sonuçları oluşturuldu.
- Proba 100 ohmluk direnç bağlıyorum ham değer 752 oluyor. Opamptan çıkış voltajı 3.71 v.
- 2.1 k'lık bir direnç bağlıyorum 115 değer okuyorum. Paralel bir 2.1 k daha bağlıyorum nisbi artışla 230 olması gerekirken 218 gibi bir değer alıyorum, ilginç.
- pwm yi prob boştayken voltajını ölçüyorum, 2.44 v. Probu kısa devre edip ölçüyorum 0,49 v. Bu normal mi?
Alıntı YapSayın pro-TR,
Bu problara AC voltaj veriliyor ancak 2-3 khz arası.
EC 1. Ölçüm 2. Ölçüm 3. Ölçüm 4. Ölçüm 5. Ölçüm
0.5- 171 165 158 154 133
1.0- 238 234 233 231 226
1.5- 305 307 306 300 303
2.0- 354 354 356 358 352
2.5- 429 432 421 423 418
3.0- 468 468 465 470 471
- Tablodaki değerler ham değerler.
- Ölçümler 20 sn arayla değeri bilinen suda yapıldı.
- 0.5 artışlardaki fark lineer değil, ec yükseldikçe fark da düşüyor. Bunun nedenini daha önce Sayın kaganayanoglu açıklamıştı.
- Bu testte 2.2 khz pwm çıkışı AC'ye çevrilmeden proba direk verilerek, direnç değeri opampla yükseltilerek adc ye girildi ve ölçüm sonuçları oluşturuldu.
bence gayet tutarlı ama Pro Usta analog bir ekleme yaparsa daha tutarlı olabilir. Deneyelim bence.
Alıntı Yap- Proba 100 ohmluk direnç bağlıyorum ham değer 752 oluyor. Opamptan çıkış voltajı 3.71 v.
- 2.1 k'lık bir direnç bağlıyorum 115 değer okuyorum. Paralel bir 2.1 k daha bağlıyorum nisbi artışla 230 olması gerekirken 218 gibi bir değer alıyorum, ilginç.
- pwm yi prob boştayken voltajını ölçüyorum, 2.44 v. Probu kısa devre edip ölçüyorum 0,49 v. Bu normal mi?
ETE bana 1 yada 0,5 ohm önermişti. 1 ohmda dahada düşebileceği bir yer kalmıyor. Kısa devre olayında ise, artık kısa devre konumunda besleme yetersiz kalıyor ve 0,49v yada benzeri birşey ölçüyorsun. Bu işin yani ölçümlerin bir tavan sınırı olması gerekiyor. Örneğin senin tablona göre EC 4 gibi. Daha sonrasında error vermeli. Yani doymuş tuzlu su çözeltisini ölçmeye çalışmamalı. Ölçülmeye çalışılsada "ölçüm sınırları dışında" gibi bir uyarı vermeli. yada >5 falan demeli.
Aslında laboratuvarda kullandığımız EC metreler doğrudan değer veriyor. Bunun değeri mikrosiemens diye bir birim ve direnci gösteriyor.
http://www.birimler.info/birimler.php?turu=direnc (http://www.birimler.info/birimler.php?turu=direnc)
100 mSiemens=10k
yukarıdaki tabloda alınan ölçümler oldukça stabil, yani adc değerini elc değerine aktardığında stabil sonuçlar çıkacağını düşünüyorum, o zaman opamplı devre bile kurmaya gerek yok, orda 5 ölçüm almışsınız mesela;
ben olsam 5 ölçüm yerine 20 adet ölçüm alırdım, bu 20 ölçümü büyükten küçüğe doğru sıralar en düşük ve en yüksek 5 er ölçümü hesaptan çıkarır kalan 10 ölçümünde ortalamasını aldığında stabil bir değer ortaya çıkar, diye düşünüyorum. buna buble short filtresi deniyor, hatta çıkan sonucuda unutulmuş geçmiş filtreside ekleyince işin yazılımla çözüleceğine inanıyorum
Hayırlı günler,
Bir yandan griple boğuştuğum için geç cevaplar yazıyorum, kusuruma bakmayın.
Araştırma yapmak isteyen arkadaşlara mevcut tabloya ilave sonuçları yazmak istedim.
| EC | Top. Ort. | 0.1 EC Karş. |
| 0.5- | 165,5 | 31,3 |
| 1.0- | 213,6 | 23,16 |
| 1.5- | 304,83 | 73,23 |
| 2.0 | 356,33 | 51,5 |
| 2.5 | 420,83 | 64,5 |
| 3.0 | 466,16 | 15,53 |
Yorumlar:
1- Bu testler ve sonuçlar amatör bir uygulama için yeterli görünüyor.
2- 0.5 EC artışlarındaki, her 0.1 ec hassasiyeti lineer bir değer çıkmadığından, hesaplamada formülasyon ona göre dizayn edilmeli. Yani ham değere göre, hangi aralıkta, ölçüm yapıldığı tespit edilip, ona göre fonksiyon hesaplaması yapılması gerekli kanısındayım.
3- Sabit bir prob kullanıldığında bu interpolasyon hesabı ile aşılabilir. Ancak prob değiştirildiğinde, bu hesabın tutmama olasılığı yüksektir. (aynı ölçülerde prob olsa bile) Bunu aşmak için, kalibrasyon sıvısı hazırlayıp, prob değişikliğinde kalibre edilerek, fonksiyon yeniden düzenlenecek bir kodlama yazılımla yapılabilir.
4- Buradaki değerler 2.2 khz ve DC akımla, 7 ms arayla, 100 kez yapılan ölçümlerin ortalaması sonucudur. Bu deney AC olarak mutlaka yapılmalı ve sonuçlar karşılaştırılmalı. AC deneyde daha stabil çalışması muhtemel. Zira tüm Ar-Ge çalışmaları AC üzerine. AC voltaj, iyonların dağılmasını önleyip, bir arada durmasını sağlıyor. DC de ise iyonlar tamamen dağılıyor. Kaynaklar bu yönde.
5- Göndermiş olduğum kodlamada herhangi bir değişiklik yapılmadan alınan sonuçlar bunlar. Kodlama ve devre çalışması aktardığım yönde geliştirilirse, amatör düzeyin üzerinde bir dijital EC metre yapılabilir.
Yeni test için şunları yapacağım:
a- Mevcut devre opamp kullanılarak yapılmıştı. Bunu pice referans voltajı vererek yeniden deneyeceğim.
b- Yine göndermiş olduğum devrede Pwm'den çıkan sinyali, tip 41 ve tip 42 ile ac ye çevirmeye çalışmıştım. 1uH değerde bir bobin bulamadığımdan, burada önerilen gibi yapmaya çalıştım. Osiloskop olmadığından çıkan voltajın tam AC olduğundan emin değilim. Ancak şunu söyleyebilirim. Ölçü aletinde AC voltaj ölçmede ölçüğümde AC değerini verdi. Bu AC ye çevrildiği anlamını taşıyorsa mevcut devre olmuş demektir.
Ya da farklı bir AC çevrim önerisi olan olursa onu da denerim.Sayın Pro-Tr'nin önerisi de oldukça önemli. Bunu da dikkate alacağım.
Sayın kaganayanoglu, reed role önermiştiniz. Ben reed role aldım ama picle nasıl sürüleceği konusunda pek devre bulamadım. Hep manyetik alan örnekleri mevcut. Bu konuda yardımcı olursanız sevinirim.
Saygı ve sevgiler...