avatar_elektro77

dirençsiz mosfet sürülür mü?

Başlatan elektro77, 25 Mayıs 2020, 23:37:40

elektro77

Aşağıdaki şekilde gate direnci olmadan mosfet sürmek istiyorum. Amaç malzemeden,dizgiden ve yerden tasarruf etmek. Mosfetler sadece on/off olarak çalışacaklar.
Bir sakıncası olur mu?

"Eğer bir konuyu öğrenmek istiyorsan o konunun öğretmeni ol; daha iyi öğrenmek istiyorsan o konuda bir kitap yaz; daha da iyi öğrenmek istiyorsan yazdığın kitabi oku"

Ph.D.

Bu çizimdeki devre için söylüyorum, mosfettin sağlıklı çalışmasından ziyade dirençsiz mosfet sürerseniz işlemci pinleri zarar görecektir.
...hiç...

elektro77

Alıntı yapılan: Ph.D. - 26 Mayıs 2020, 00:19:40Bu çizimdeki devre için söylüyorum, mosfettin sağlıklı çalışmasından ziyade dirençsiz mosfet sürerseniz işlemci pinleri zarar görecektir.
Bilimsel olarak açıklamanız bumudur? Daha teknik açıklayabilirmisiniz?
"Eğer bir konuyu öğrenmek istiyorsan o konunun öğretmeni ol; daha iyi öğrenmek istiyorsan o konuda bir kitap yaz; daha da iyi öğrenmek istiyorsan yazdığın kitabi oku"

Ph.D.

#3
Sorunuzda malzemeden, dizgiden tasarruf etmek istediğinizi belirtince bu işin içinde direnç olması gerektiğini bildiğinizi düşündüm. En azından bu devreyi tasarlamadan önce direnç olan devreler incelediğinizi düşündüm. Bu yüzden mosfet yerine işlemciyi korumak gerekir diye kısa bir yazı yazmıştım. Kusura bakmayın.

Mosfetler GATE ucundan ilk açılışta akım çekerler, ve her seferinde bu tekrarlanır. Bu akımı da devrede direnç olmadığı için işlemciden çekecektir. İlk bir kaç çalışmada işlemci bozulmasa bile ilerleyen zamanlarda bozulacaktır. Bu yüzden mosfetlerinizi işlemci ile direk olarak sürmeyin, arada mutlaka en azından transistör (daha profesyoneli mosfet driver kullanmaktır) gibi ara bir eleman ile sürünüz ve ihtiyaç olan GATE akımını da mutlaka bir direnç ile sınırlayınız aksi halde bu sefer de ara eleman zamanla bozulabilir. Ayrıca işlemciden direk sürmenin bir zararı da mosfet bozulursa işlemcinizin de bozulma ihtimali çok yüksektir, ara eleman ve dirençle bunu da bir nebze önlemiş olursunuz.

İnşallah biraz daha iyi anlatmışımdır. Zira telefondan da bu kadar yapabiliyorum.

Kolay gelsin.
...hiç...

ete

Direnç kullanmadan neden mosfet sürülmez açıklamak yada anlamak için bir mosfet data sheet'ine bakmakta yarar var. Bakacağımız şeyler şunlar;
- Gate Treshold Voltage: Bu gate'in sürülmesi ve transistörün ON yani aktif konuma geçmesi için gerekli olan gate voltajıdır. Baktığım IRFZ44N data sheet'inde bu voltaj, min 2V ve max. 4V olarak verilmiş. Pic den çıkan voltaj ise 5V uyuyormu? bence uymuyor. Peki direk bağlarsam ne olur gate delinmesi denilen olay olur ve transistör kısa zamanda bozulur. Direnç orada ne yapar voltajın 2-4V aralığında kalmasını sağlamış olur. Demekki gerekli o direnç.
- Mosfet gate leri aynı bir kondansatör gibi davranırlar. Bir şarj olma zamanı ve deşarj olma zamanları vardır. Boş (yüklenmemiş ) bir kondansatör ise kısa devre gibi davranır.Yani çok kısa bir an da olsa kısa devre olur ve girişten bütün akıma asılır. Bu özellik nedeni ile mosfet direk bağlanır ise , "on" olma anında pic pininden aşırı akım çekmeye çalışır ve bu akım miktarı 20ma'i aşarsa pic pini bozulur. Araya direnç konur ise akım sınırlanmış olur ve kimse zarar görmez.

Başka etkenlerde vardır mutlaka ama bu ikisi zaten neden direnç kullanman gerektiği konusunda yeterli diye düşünüyorum.
Hemen belirteyim. Ben bir amatörüm ve bunlarda benim amatörce tespitlerim. İşin tahsilini yapmış kişiler daha teknik açıklama verebilirler. Benden bu kadar.


Ete

elektro77

#5
Aşağıdaki tablodaki formüle göre 10khz de 10 volt gate voltajı verilmiş. Bu gate direnci ile 10 volt verilebileceği anlamına mı geliyor.  Benim uygulayacağım devrede gate voltajı max 5volt olacak ama bir frekansı yok. En fazla saniyede 1 kere açılır kapanır belki. Bu durumda aşagıdaki formüle nasıl uyarlayıp sonucu bulabilirim. Bu sonuç bize mosfet gate ini dirençsiz sürersek  pic çıkışındaki akımın ne olacağı bilgisini verir mi?
Picin imalat yapısında pinlerde seri bir direnç var mıdır?

Aşağıdakiler ise IRFZ44 için colomb değerleridir.
Qg     -Total Gate Charge ––– –––                        63 nC                                     ID = 25A
Qgs   -Gate-to-Source Charge ––– –––                14 nC                                  VDS = 44V
Qgd  -Gate-to-Drain ("Miller") Charge ––– –––    23 nC                                  VGS = 10V
"Eğer bir konuyu öğrenmek istiyorsan o konunun öğretmeni ol; daha iyi öğrenmek istiyorsan o konuda bir kitap yaz; daha da iyi öğrenmek istiyorsan yazdığın kitabi oku"

elektro77

#6
Tüm testlerimde gate direnci olmadan mosfet sürülebileceğini gördüm. Bu testeleri IRFZ44 ve IRF1310 ile yaptım her ikisindede ne mosfete nede pice bir zarar gelmedi.
Akım ölçümlerinde ise  4 haneli fluke87 ölçü aletinin  miliampermetre ekranında hiç akım okumadım!!!

Mosfetin gate ine 10 volt 20 ma akım vererek bu akımı ölçü aletinin akım ölçme konumundaki propları üzerinden geçirdim. Kesinlikle akranda en ufak bir oynama bile olmadı.
Diğer bir testte ise Mosfetin drain ucundan artıya 10 amper (12 voltta=1.2 Ohm direnç bağladım) akım geçirdim. Bu testte gate i dirençsiz sürdüğümde bir delinme veya gate geri dönen bir gerilim oluşmadı.

Yani sonuçlar tam istediğim gibiydi.
Fakat ilk mesajımda gönderdiğim devre şemasındaki gibi 16 adet mosfeti picin çıkışlarına bağlamadım. testleri tek mosfet kullanarak yaptım. Bir değişme olurmu bilmiyorum. Onun testinide yapıp bildiririm.
"Eğer bir konuyu öğrenmek istiyorsan o konunun öğretmeni ol; daha iyi öğrenmek istiyorsan o konuda bir kitap yaz; daha da iyi öğrenmek istiyorsan yazdığın kitabi oku"

İlyas KAYA

Pic den 10volt nasıl verdiniz ki onu anlamadım. Normalde zaten gate gerilimine ulaşmak yeterli. Çok düşük yada hiç direnç olmadan da mosfet driver lar ile sürülüyor.
5volt ile deneyin birde.
Göz odur ki dağ ardını görsün,
Akıl odur ki başa geleceği bilsin.!

elektro77

#8
Alıntı yapılan: İlyas KAYA - 28 Mayıs 2020, 17:58:29Pic den 10volt nasıl verdiniz ki onu anlamadım. Normalde zaten gate gerilimine ulaşmak yeterli. Çok düşük yada hiç direnç olmadan da mosfet driver lar ile sürülüyor.
5volt ile deneyin birde.
Tam anlatamadım galiba.10 volt testlerinden sonra pic.ile denedim zateen. Ayrıca 5 volt ile de denedim. 10 volt ile direncsiz bozulmayan 5 voltta zagen bozulmazdı. Eger 5 volt ile iletimi.soruyorsanız evet iletime geciyor.
"Eğer bir konuyu öğrenmek istiyorsan o konunun öğretmeni ol; daha iyi öğrenmek istiyorsan o konuda bir kitap yaz; daha da iyi öğrenmek istiyorsan yazdığın kitabi oku"

İlyas KAYA

Alıntı yapılan: elektro77 - 28 Mayıs 2020, 20:32:15Tam anlatamadım galiba.10 volt testlerinden sonra pic.ile denedim zateen. Ayrıca 5 volt ile de denedim. 10 volt ile direncsiz bozulmayan 5 voltta zagen bozulmazdı. Eger 5 volt ile iletimi.soruyorsanız evet iletime geciyor.

Iletime zaten geçer geçmesinde sorun yok ancak istenilen akımı sağlamaz. Eğer vgs 5volt olan logic level mosfet kullanırsanız bir sorun olmaz. Ancak yinede 10ohm gibi küçük bir değer de olsa misterlerde şarj ve deşarj anında ölü bölge oluşturmak için direnç kullanılıyor. Herhangi bir frekans ile sürme yapmayacaksanız ölü bölge kontrolüne de gerek kalmaz.
Göz odur ki dağ ardını görsün,
Akıl odur ki başa geleceği bilsin.!

elektro77

#10
Alıntı yapılan: İlyas KAYA - 28 Mayıs 2020, 21:04:57Iletime zaten geçer geçmesinde sorun yok ancak istenilen akımı sağlamaz. Eğer vgs 5volt olan logic level mosfet kullanırsanız bir sorun olmaz. Ancak yinede 10ohm gibi küçük bir değer de olsa misterlerde şarj ve deşarj anında ölü bölge oluşturmak için direnç kullanılıyor. Herhangi bir frekans ile sürme yapmayacaksanız ölü bölge kontrolüne de gerek kalmaz.
Vgs dediginiz mosfet kesiminin sıfır sızdırmazlık bolgesıne gırmesı icin gerekli olan negatif voltaj degilmidir. Eğer Gate Tresold dan bahsediyorsanız ırfz44 te max 4 volttur.istenilen akımı ve ölü bölgeyi acarmısınız tam anlamadım
"Eğer bir konuyu öğrenmek istiyorsan o konunun öğretmeni ol; daha iyi öğrenmek istiyorsan o konuda bir kitap yaz; daha da iyi öğrenmek istiyorsan yazdığın kitabi oku"

İlyas KAYA

Göz odur ki dağ ardını görsün,
Akıl odur ki başa geleceği bilsin.!

elektro77

#12
Alıntı yapılan: İlyas KAYA - 28 Mayıs 2020, 23:41:31Siz en iyisi mosfet nedir den başlayın.

https://www.google.com/amp/s/diyot.net/mosfet/amp/
Ben bu yazıyı ve buna benzer birçok teorik yazıyı defalarca okudum ama hiçbirinde ne gate dirençsiz kullanım ne logic level mosfet nede sıfır noktası ile ilgili bir ibareye rastlamadım. Ayrıca zaten türçeye çevrilmiş teorik bilgiler malesef eksik. Bana söylermisiniz: 10 volt genlikli, 10Khz karede %50 duty ile  colomb değeri 67nC olan bir mosfetin gate direnci ne olmalıdır. Nerde yazıyor bu. Veya mosfetin sadece on off olarak kullanıldığı 5 volt çıkışlı bir devrede direnç değerini nasıl bulacağız.Bir dirençten bahsediliyor ama değeri ne?
Demek istediğim ben bu yazıları okuyup bir sonuca ulaşamadığım için siteden yardım istedim.

 Ayrıca ırfz44 te cutoff bölgesinden çıkmak için 4 volt yeterli ve datasheette belirtilen istediğim akımıda alacağım gibi duruyor. Ben mosfet bozulmasın diye soğutucu bağlı olmadığından kısa süreliğine  10 amperi aldım. Zaten bir ısıda oluşmadı. Bu da 4.5 vgs geriliminde  iletim anında iç direncinin çok küçük olduğunu gösterdi.
Yani logic level diye tabir ettiğiniz bir özelliği olmamasına rağmen. Bunu testlerimde birebir denedim. Testlerde vds voltajı 12volt iken vgs voltajı 4 olduğunda vds arasında hiçbir gerilim  olmuyor. En fazla 0.014volt gibi iç direnci kadar küçük bir gerilim okuyorum. Bu gerilim vgs voltajı 4.5volt olduğunda 0.007 volta yani minimuma düşüyor. 4.5volttan sonraki vgs gerilimlerinde ise artık hiç değişmiyor yani tam iletime geçmiş durumda olduğu için. Dediğiniz gibi vgs 5 volt iken istenilen akımı alamamam gibi bir durum söz konusu olmuyor gibi.
Bana şunu söylemenizi isterdim: Evet picin 16 çıkışına 16 ırfz44 bağlayıp  16 sınıda gate dirençsiz iletime geçirebilirsin. Benim ilk mesajımdaki sorum bu idi.
Veya şöyle demeliydiniz: Mosfetin kısa devre olup gate yükten 12 volt pozitif geldiğini düşünürsek picin ilgili çıkışınında o sırada low çıkış verdiğiniz düşünürsek hesaba göre en az 600 ohm gate direnci olması gerekli demeliydiniz.
Ama ete hocam başka şey söyledi siz başka şey söylediniz. Beni yanılttınız.


Saygılarımla.
 
"Eğer bir konuyu öğrenmek istiyorsan o konunun öğretmeni ol; daha iyi öğrenmek istiyorsan o konuda bir kitap yaz; daha da iyi öğrenmek istiyorsan yazdığın kitabi oku"

İlyas KAYA

Burada sizi ikna etmek yada tatmin olmayacağınız bilgileri vermenin bir anlamı yok. Yazılmış verileri de size tekrar yazacak değiliz.

Bir sürü makale okuyup tatmin olmadi iseniz bu da sizin probleminiz.

Mosfete uymak yerine mosfete kendinizi mi uydurmaya çalışıyorsunuz yoksa amacınız üzüm yemek değil de bağcıyı dövmek mi ?

Bence 2nci seçenek daha ağır basıyor.

Hakkında hiçbir bilgi yazmiyor dediginiz şeyleri aramayı bilmiyorsunuz yada isinize mi gelmiyor.

Msofeti filan burakın da google da nasıl arama yapılır onu öğrenin ilk olarak.

https://www.google.com/search?q=mosfet+dead+time&oq=nosfet+dead+ti&aqs=chrome.1.69i57j0l3.7002j0j4&client=ms-android-samsung&sourceid=chrome-mobile&ie=UTF-8
Göz odur ki dağ ardını görsün,
Akıl odur ki başa geleceği bilsin.!

elektro77

Alıntı yapılan: İlyas KAYA - 29 Mayıs 2020, 15:44:32Burada sizi ikna etmek yada tatmin olmayacağınız bilgileri vermenin bir anlamı yok. Yazılmış verileri de size tekrar yazacak değiliz.

Bir sürü makale okuyup tatmin olmadi iseniz bu da sizin probleminiz.

Mosfete uymak yerine mosfete kendinizi mi uydurmaya çalışıyorsunuz yoksa amacınız üzüm yemek değil de bağcıyı dövmek mi ?

Bence 2nci seçenek daha ağır basıyor.

Hakkında hiçbir bilgi yazmiyor dediginiz şeyleri aramayı bilmiyorsunuz yada isinize mi gelmiyor.

Msofeti filan burakın da google da nasıl arama yapılır onu öğrenin ilk olarak.

https://www.google.com/search?q=mosfet+dead+time&oq=nosfet+dead+ti&aqs=chrome.1.69i57j0l3.7002j0j4&client=ms-android-samsung&sourceid=chrome-mobile&ie=UTF-8
benim üslubum da sizinki gibi idiyse özürdilerim. Eğer değilse üslubunuz aşağılacı ve ağır.
"Eğer bir konuyu öğrenmek istiyorsan o konunun öğretmeni ol; daha iyi öğrenmek istiyorsan o konuda bir kitap yaz; daha da iyi öğrenmek istiyorsan yazdığın kitabi oku"

Powered by EzPortal