mosfet ve sürücüleri için bir yol haritası istiyorum.

[myprayer14]

herkese merhabalar,
microdenetleyici ile dc motor sürmek istiyorum. bu işi mosfetlerle yapmam gerekiyor. ama mosfetler hakkında teorik bilgiden başka pek bilgi yok. forumdaki mosfetler ve sürücüleri hakkında yazılanların ilgili kısımlarını okumaya çalıştım.(2007-2008lerde açılmış konular). malzemeler hakkında bir dünya bilgi olduğu ve benim ilk defa kullanacağım bir malzeme olduğu için pek anlamadım. sizden istediğim bana mosfetler ve sürücüleri hakkında yol haritası göstermeniz için  devre üzerinden bi kaç sorum olucak. yardımcı olursanız memnun olurum.



       Kabataslak şöyle bir devre yaptım isis üzerinden. ama bu devre için düşünürsek mosfeti 50-60v için yeterli ve bunu sürmek için ir2101 entegresini yeterli olacağını öğrenerek direk denedim. bu halde çalışıyor. ama internette okuduğum kadarıyla mosfet yanması, ısı problemi, akım değeri,kondansatör seçimi vs. tarzından konuların olduğunu gördüm.
       1-)Şimdi benim burda sormak istediğim şey şu: ben 12v 1A dc motor için bir devre yapıcam. ama oldu ki daha yüksek değerli bir motor kullanmam ve onun için ayrı mosfet ve sürücü kullanmam gerekli. bunun için mosfet ve sürücü seçiminde nelere dikkat edilmesi gerekir? kısaca bunlardan bahsederseniz araştırma saham küçülür umudundayım.

 


      2-)İlk elden malzemelerin datasheetlerinde bu bilgiler yer alıyor. amacıma göre nasıl bir eleme yapmalıyım malzeme seçerken?
      3-) Bu tarz mosfetle yapılan devrelerde en çok karşılaşılan ve sen de aynı hataya düşme dediğiniz bir sorun var mı acaba?

Şimdiden teşekkür ederim. kolay gelsin...
   

[F®T]

mosfetteki kullanım püf noktası vge geriliminin her halükarda pdf sinde belirtilen gerilimde sabit tutulması.tüm olay bu.çünkü mosfetler bir anahtar gibi çalışır ve yüksek akımları anahtarlar.herhangi bir sebeple vge gerilimi düşerse drain ve source arasındaki iletim direnci artar ve mosfet ısınarak bozulur bu anlık olur.onun için sürücü entegreleri kullanılır bu gerilimi sabit tutabilmek için.tetikleme frekansı yükseldikçe mosfet kullanımı zorlaşır.şimdilik aklıma gelenler bunlar.

[onurinci]

benim bildiğim mosfet sürücülerin böyle kullanılmaması gerekir,üstteki diyot ve konulan Boosttrap kapaitesi,

fet'in gate ucunu doğru sürebilmesi için bir gerilim üretirler,bu da H in L in ayaklarında süren Pwm sinyali ile olur, zire sinyal yok ise boost voltajıda oluşamaz,

ama daha basit çalışan ICL7667 işinizi görür fakat drive edebilmesi için sürücüyü 15 volt ile beslemek lazım gerekir bu sürücüde yetenekleri kısıtlıdır sadece verimli olarak Lo Side kısmındaki mosfeti sürebilir.

[ete]

Bu konuda da eksik bilgi var. Amaç tek bir mosfet sürmek ise yol haritası olarak ne kadar mosfet sürücüsü var ise oturup incelemek gerekir. Sonuçta yine pwm kullanarak bir mosfet transistör sürülür ve ona bağlı motor da kontrol edilmiş olur. Ama bu sistemde yön kontrolü yapılamaz.
Yön kontrolü de yapılacak ise o zaman H-Köprü devreleri üzerinde yoğunlaşılmalıdır.
Bu durumda tek sürücü değil ama hem High Side hemde Low Side aynı anda sürebilen mosfet sürücüleri incelenmeli IR2104 gibi ve aynı zamanda tek bir h-Köprü devresindeki bütün mosfetleri süren entegreler mesela HIP4081 gibi araştırılmalıdır. Amaç araştırma ise diyecek lafım yok ama amaç aynı zamanda iyi bir mosfet sürücü sistemi ile h-Köprü yaratmak ise o zaman şöyle öneride bulunabilirim.
Motor akımı 1A altında ise direk L293D kullan ,motor akımı 3A altında ise direk Lmd 18200 kullan.
Motor akımı 3 A den büyük ise HIP4081 kullanıp bir tasarım yap. Bu konu çok dallı budaklı ve ne yazıkki etrafta fazla bilgi yok. Hesapta bakarsan data sheet de var ama çok şey anlatmıyor. Ben epeyce uğraştım bu entegre ile sonuçta bazı tavsiyelerim olabilir.

Bu tür sistemlerde boost strap kondansatörü tahmininizden daha fazla önem kazanmış bir eleman. Aslında değeri kullanılan mosfet ve sürücüne göre hesaplanması gerekiyor ama deneme yanılma ilede bir değer bulunabiliyor. Yeterki faklı değerlerde farklı sonuçları görebilin.

Ete

[myprayer14]

cevaplarınız için teşekkür ederim. ben fetli h köprüsü kullanarak motor devir yönünü kontrol edicem. hani "sormaz ki bilsin bilmez ki sorsun" kaidesince belli başlı bilgi olsun diye sormuştum. ama işte siz mesela demişiniz işte şu sürücüleri kullan diye bende onları neye göre seçtiğinizi öğrenmek istemiştim. denerken de ilk elden malzemelere zarar vermeyeyim diye püf noktalarını falan sormuştum. neyse artık bu bilgiler ışlığında deneme yanılma yaparak bakıcaz artık.

[ete]

Tecrübelerime dayanarak söylüyorum. H-Köprü kullanımında en akıllıca yol Hazır entegre kullanmaktır. Ancak entegrelerin kapasiteleri belli. Bu kapasite sınırlarına çıkınca o zamanmosfet sürücülerine yönelmekten başka çare yok gözüküyor.
Sürüclerden Yarim köprü sürücüleri olan IR serisi sürücüleri çok fazla beğenmedim. Çalışıyorlar ama çok fazla sorun çıkartıyorlar.
Bu bakımdan  tam köprü sürücüsü olan HIP4081'i önerdim.

Ete

[F®T]

Sürücüler motor akımı ve çalışma gerilimin göre seçilir.Tabiki akım ve gerilim attıkça hazır sürücülerin kullanımı zorlaşıyor.Fakat ETE hocamın dediği gibi bu işte çok değişik sıkıntılar oluşuyor.Biraz uğraşı ve maliyet sonuca götürür.