PWM hakkında

[Serk@n]

Elimde 24V DC motor var. Bunu bir mosfet yardımıyla ve mosfetin geyt bacağından PWM ile sürmek istiyorum.

Ayrıca elimde 24V trafo var. Trafoya 4 diyot ve bir kondansatör ile tam dalga doğrultmaç ekleyip motorun beslemesini sağlayacağım.

Fakat tereddüt ettiğim şu durum var: 24V.u DC gerilime çevirdiğimde -hesabını yanlış bilmiyorsam- 24/0,7=34V yaklaşık bir DC gerilim elde ederim. Bu durumda motorun yanma riski ortaya çıkar mı?

Diğer yandan PWM ile bu riski giderebilir miyim? Mesela PWM.i %50 periyotlarla göndersem motora 34/2=17V göndermiş olur muyum?

Tecrübeli arkadaşların tavsiyesine ihtiyacım var. Herkese iyi çalışmalar diliyorum.

[mehmet]

24VAC x √2 = 34VDC (33,94VDC) olarak hesaplamak
çok daha doğru.

PWM 'i gerilim ayarı olarak değil de güç ayarı
olarak değerlendirmek doğru olacaktır.
Pwm ile düşük güç oluşturabilirsiniz.

Motorlar genellikle 1.1,1.2 kat fazla gerilime
dayanabilirler.
(Tabii motor üzerinde ayrıca bir kontrolcü yoksa)

Ayrıca diyotlar üzerinde de en az 1.4V
gerilim düşümü olur. Tertemiz DC de yapamayız.
Motor akım çekmeye başladığında ~30VDC civarında
bir gerilim kalabilir.

%80-85 dalga oranı ile yaklaşık normal
gücünü almanız mümkün.

[Serk@n]

Verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederim.

[Serk@n]

Motor akım çekmeye başladığında ~30VDC civarında
bir gerilim kalabilir.

%80-85 dalga oranı ile yaklaşık normal
gücünü almanız mümkün.


Mehmet Hocam,
Yukarıdaki ifadenizi yanlış anlamıyorum değil mi? Motorun yanma riski görünmüyor.

Her ne kadar 30V bir gerilim olsa da güç düşeceğinden  bu risk ortadan kalkıyor.

Pazartesi deneyeceğim imkan olursa... Tekrar teyit etmek istedim. Çünkü yanlış anlaşılma olmasın diye özellikle gerilim yerine güç kelimesini kullanmışsınız. Bu da benim tekrar kararsız kalmama neden oldu.

[mehmet]

Motorunuz nasıl bir şey?

[elektro77]

Buna avarage gerilim denir.
 %50 duty oranında bir pwm in gate e verilmesi ile 34V anahtarlandiginda yük üzerinde 17 volt avarage gerilimi oluşur. %75 duty ile sürülur ise 25.5volt avarage gerilimi oluşur. Fakat mosfetin hangi yöntemlerle sürüldüğünün önemi çok fazla. Önce mosfet sürme teknikleri konusunda biraz araştırma yaptıktan sonra bu işe girişin.
 Mosfetle motor sürmek sanıldığı kadar kolay bir iş değildir. Yani mosfetin gate ine pwm verip High Side a motor baglamakla iş bitivermiyor. Çalısmaz değil çalışır ama ne kadar? Amacınız sadece motoru döndürmek ise piyasada hazır DC motor sürücü devreleri mevcut. Gerilim aralıkları ve akım aralıkları bayağı geniş olanları da var. Yani 34 voltla beslemenizde bir sorun olmayacak olanları var. Onlardan alıp işi bitirin. 24 volt bir motor da 30V la falan bozulmaz. Sadece hızı biraz artacağından gerilimi rotora ileten fırçaları çabuk eskir.

[Serk@n]

Motorunuz nasıl bir şey?

Kayar kapı motoru.

[Serk@n]

Mosfetle motor sürmek sanıldığı kadar kolay bir iş değildir. Yani mosfetin gate ine pwm verip High Side a motor baglamakla iş bitivermiyor.

Motor sürmek daha önce hiç denemediğim bir şey. Temel elektronik bilgimle motorun yüküne göre çektiği akımın değişeceğini, hatta bir engele çarptığında bunun azami dereceye çıkacağını tahmin ediyorum. Motorun akım kontrolü ve kullanacağım malzemeler hakkında ETE hocamızdan bazı faydalı bilgiler aldım.

Mosfet ile motor sürmek kolay bir iş değildir derken sizin bahsettiğiniz konu akım kontrolü mu, yoksa daha farklı bir konu mu?

[dnaci]

Mosfet öncesi transistör ile pwm sinyali transistör ile yükseltmekte fayda var. Linkte 24 volt kayar kapı motoru süren devre var.

https://www.elektroinfo.org/2016/10/dc-motor-mosfet-driver-surucu-devresi.html?m=1

[Serk@n]

Mosfet öncesi transistör ile pwm sinyali transistör ile yükseltmekte fayda var. Linkte 24 volt kayar kapı motoru süren devre var.

https://www.elektroinfo.org/2016/10/dc-motor-mosfet-driver-surucu-devresi.html?m=1

Anladım. Bir de motorun diğer yöne döneceğini düşünürsek bu devreden iki adet gerekiyor. Çok teşekkür ederim.

[elektro77]

https://www.firatdeveci.com/dikkat-high-side-gate-driver/
yön kontrolü de var ise aşağıdaki yazıyı inceleyin:
https://www.elektrikport.com/universite/h-koprusu-nedir/17187#ad-image-0

[Serk@n]

Eyvallah. Çok teşekkür ederim.

Avarage gerilimi hakkında size bir sorum olacaktı. Bu gerilimi hakiki bir gerilim olarak değerlendirebilir miyiz? %50 PWM ile gelen 24V.un, avarage gerilimi olarak 12V.a düşmesi motorun hızında düşüşe neden oluyor. Her ne kadar motorla uğraşmamış olsam da bunu ben de ledlerde gördüm.

Şunu sormak istiyorum: Neticede PWM motorda açma-kapamadan dolayı bir tork kaybı oluyor veya ledlerde açma-kapamadan dolayı belki göz aldanmasından ışık zayıflıyor gibi görünüyor.

Yani aslında hakiki bir gerilim düşmesi değil. İtibari bir düşme. Zaten böyle olmasa adı avarage gerilimi olmazdı. Ama bu gerilim  gerçeğe ne derece yakın? 12V. olarak darbeli gelen bu gerilim aslında 24V.

Motora zarar verme olasılığına hâlâ ihtimal veriyorum. Bir yandan vermiyorum. Çünkü PWM yanmasına müsaade edecek derecede beklemeden kapatıp, tekrar açıyor.

[elektro77]

pwm frekansını 10..16kHz arası tutarsan çok fazla güç kaybı yaşamazsın. Dediğim gibi motora dc düz 30V bile versen kısa vadede bir zararı olmaz. Çokta endişe ediyorsanız motorun datasheetini bulup, maksimum gerilimlerini inceleyebilirsiniz.