Şebeke Senkronizasyonu

[FxDev]

Merhabalar arkadaşlar,

Şebeke senkronizasyonu ile ilgili sizlere bir doküman oluşturdum.
Bölüm 1'de tek faz şebeke senkronizasyonu varken, 2. kısımda üç faz şebeke senkronizasyonunu ele alacağım.

Bölüm 2 geldiğinde yine buradan bilgilendirme sunarım.
Faydalı olması temennim ile.

https://www.firatdeveci.com/sebeke-senkronizasyonu-part-1/

[FxDev]

Merhabalar, 3 faz ve senkronizasyon ile ilgili ikinci bölüme aşağıdan ulaşabilirsiniz.
İyi okumalar.

https://www.firatdeveci.com/sebeke-senkronizasyonu-part-2/

[ahmet_zxc]

Fırat hocam;
daha birkaç gün önce deprem bölgesinde en çok yaşadığımız sıkıntı bu senkronizasyon idi..
çok kompleks ve önceden hazırlanılmış değil de..
anlık gelişen durumlarda 3-5 kw lık 2-3 jeneratörün çıkışını birleştirme zorunluluğumuz oluştu ve
sinüsleri tutturamadık, bir jeneratör yaktık.
bunun bir kolayı var mıdır?
basit bir devresi olabilir mi?

[nioo]

Şebekelerin birbiri ile senkron olmasına Enterkonnekte deniyor.

Jeneratör lerde bu iş nasıl yapılıyor bende merak ettim.

[inventor]

İlk olarak DC gerilimde paralel bağlamaya bakalım. İki adet batarya var diyelim. 12 Volt ve 12.2 Volt olsun. Aynı yük üzerine ikisini paralel girdiğimizde 12.2 Volt olan bataryadan daha yüksek akım çekilecektir. DC kaynakları paralel bağlarken gerilime dikkat etmek yeterli olur genelde.

AC kaynaklarda durum farklı. Hem gerilim, hem frekans , hem faz sırası önemli (çok fazlılar için).
Diyelimki şebekeye bir jeneratörü paralel gireceğiz. Şebeke gerilimi 380Volt olsun. Frekansı 50 Hz. İlk olarak jeneratörümüzün regülatör ayarından gerilimi eşitliyoruz. Sonra jeneratörün gaz ayarından (jeneratör motor devri) frekansını şebekenin altında tutuyoruz. 49,9Hz gibi. Daha sonra faz açılarını (sırasını) aynı hizaya getirip paralelliyoruz. Ancak jeneratöün frekansı düşük olduğu için jeneratör yüke girmiyor. Yavaş yavaş jenaratöre gaz vererek frekansı arttırıyoruz ve istediğimiz oranda yükü üzerine veriyoruz. Toplam yükümüz 4 Mwatt olsun. Jenaratör ise 1Mwatt olsun. Sadece 800 Kwatt yükü bu şekilde aktarmak mümkün.

iki jenaratör paralel olduğu halde niye diğerinden akım çekilmez onuda kısaca açıklayalım. AC akımda akım formülümüz direnç için şöyle:

 İ = Im.sin2π.f.t 

formülde F (frekans) değeri ile çekilen akımın doğru orantılı olduğu görülebilir. Frekansı düşük tutup sonra arttırma nedenimiz bu.
Senkranizasyon için üretilen cihazlar var. DATAKOM gibi firmaların cihazları ile bu iş otomatik yapılabiliyor. Küçük jeneratörler için fiyat durumu uygun olur mu bilmiyorum.  Eskiden bunları mekanik cihazlarla yapıyorduk. Gaz vermek için governor kullanırdık. Frekansı görmek için yapraklı frekansmetre bağlardık. Faz açısı içinde elektrik sayacı mantığı ile çalışan fazmetreler vardı. bütün ayarları yapıp kuplajı devreye aldığımızda jenaratörde bir dalgalanma olurdu. Yeni sistemlerde kuplaj sonrasında jenaratörde ses değişikliği bile olmuyor.

[ahmet_zxc]

hocam frekansına müdahale edebildiğim jeneratör tamam ama
3 -5 kw lık kendi avr si olan küçük makinelerde bu söyledikleriniz olası değil.

[inventor]

Bahsettiğiniz jenaratörler Tek faz sanırım. Sonuçta alternatör ve devir kontrollerini yapamadığınız jenaratörleri paralel bağlamak zor gibi.. Nedeni şu: yüke giren jenaratör bayılmaya başlar az ya da çok. Bayılma frekansın düşmesine sebep olur. Bu da yükü üzerinden diğerlerine kaydırır. Sonuçta dalgalanma ve zayıf olanın arızalanması kaçınılmaz gibi duruyor.

Bu güne kadar Tek faz veya devir  ayarı yapılamayan jeneratörlerin paralel olarak bir sisteme bağlandıklarını görmedim. Belki yapan vardır..

[ahmet_zxc]

evet tek faz.
yüke göre kendisi gaz veriyor avr

sönen lamba veya yanan lamba diye bi hikaye var. yazarak anlatması güç.

ama o sistemde lamba bize sinüsün eşit olup olmadığını söylüyor tamam ama ayarlamayı nasıl yapıcam orası sıkıntı.

[tamircihasan]

evet tek faz.
yüke göre kendisi gaz veriyor avr

sönen lamba veya yanan lamba diye bi hikaye var. yazarak anlatması güç.

ama o sistemde lamba bize sinüsün eşit olup olmadığını söylüyor tamam ama ayarlamayı nasıl yapıcam orası sıkıntı.

üstad 3 5 kw gücündeki benzinli karbüratörlü jeneratörlerde devir kontrolü yapmak kabus gibi birşey senkronizasyon için uygun değiller bencede

[FxDev]

Fırat hocam;
daha birkaç gün önce deprem bölgesinde en çok yaşadığımız sıkıntı bu senkronizasyon idi..
çok kompleks ve önceden hazırlanılmış değil de..
anlık gelişen durumlarda 3-5 kw lık 2-3 jeneratörün çıkışını birleştirme zorunluluğumuz oluştu ve
sinüsleri tutturamadık, bir jeneratör yaktık.
bunun bir kolayı var mıdır?
basit bir devresi olabilir mi?

Maalesef bunu yapmanın bir yolu yok. Jeneratör senkronizasyonu oldukça güç bir durum, küçük bir frekans kaymasında güçler kontrolsüzce birbirine akarak dediğiniz gibi jeneratöre zarar verebilir. Küçük jeneratörlerle bunu yapmak tek bir devirde bile dengesiz güç bastıkları için çok çok zor.

Eğer imkanınız varsa aklıma gelen en kolay yol, online UPS alıp upslerin çıkışını paralellemek olacaktır.

[ahmet_zxc]

Maalesef bunu yapmanın bir yolu yok. Jeneratör senkronizasyonu oldukça güç bir durum, küçük bir frekans kaymasında güçler kontrolsüzce birbirine akarak dediğiniz gibi jeneratöre zarar verebilir. Küçük jeneratörlerle bunu yapmak tek bir devirde bile dengesiz güç bastıkları için çok çok zor.

Eğer imkanınız varsa aklıma gelen en kolay yol, online UPS alıp upslerin çıkışını paralellemek olacaktır.

teşekkür ederim hocam..