0-9 sayaç devresinde hata

[_MeRKeZ_]

Arkadaşlar,

9 butonun olduğu, her basılan butonda 1'den 9'a kadar olan sayılardan bir tanesini gösteren devreyi kurmak istiyorum. Aşağıda verdiğim benzetim (simülasyon) dosyasında olduğu gibi devreyi kurdum. Bağlantıları ve beslemeleri defalarca kontrol ettim ancak hiçbir şekilde çalıştıramadım. Acaba devrede mi hata var yoksa başka bir durum mu bilemedim. Yardımcı olursanız sevinirim. Teşekkürler

[ete]

Devrede bir sorun göremedim. Çalışması gerekir.
Çalışmıyor derken ne oluyor yada ne olmuyor. Biraz detay verebilirmisin.

Ete

[_MeRKeZ_]

Hocam,

Göstergede hiçbir emare oluşmuyor. Ben elektrik gelmiyor mu acaba diye düşündüm. Devreyi hiç bozmadan abcdefg bacaklarından birkaçını toprağa götürdüm. Böyle yaptığımda o bacaklara ait bölgeler yanıyor. Yani elektrik iletiminde ve göstergede sorun yok diye düşündüm. Tuşlarla ilgili bir sıkıntı mı var diye düşünerek 74147'nin giriş bacaklarından ilkini tuş kullanmaksızın toprağa götürdüm ancak yine herhangi bir değişiklik olmadı. Sorun diğer entegrelerde olabilir mi diye düşünüyorum ama siz ne dersiniz hocam?

[ete]

Arıza varsa adım adım aramak ararkende ne yaptığını bilmek gerekir.
Bu amaçla istersen aşağıdakileri sırası ile dene bakalım.
1. 7447 entegresinin C ve D pinlerine LOW ver . Bunu yapabilmen için 74LS74 entegrelerini (inşallah soketli yapmışsındır) yerinden sökmen yada bu bacaklara gelen hatları kesmen gerekir.
Zira bunlar C ve D pinlerine HIGH basmaktadır. Tercihen LOW verme işini bir dirençle yaparsan kısa devreyi engellemiş olursun.
Şayet bunu yapınca ekranda 3 rakamını görebiliyorsan sürücün çalışıyor demektir.
2. Sürücü çalıştığına göre bir adım geriye gelebilirsin. Bu adımda flip-flopları test etmen gerekiyor. Öncelikle pinlerde hangi lojik seviyeler var onları kontrol etmelisin.
Dikkat edersen açılışta , 1 nolu 74ls74 ün (U3A) 2 nolu bacağında HIGH ve 3 nolu bacağında LOW var. Bunlar varmıdır kontrol et.
Sonra 1-4-6 nolu bacaklarda HIGH olması gerek varmıdır kontrol et. Voltajlar yoksa neden olmadığını girişleri kontrol ederek bulmaya çalış. Var ise bu seferde konum değştirme kontrolü yapman gerekiyor.
3 nolu pin CLK pini olup normalde LOW da beklemektedir. Buraya ölçü aleti (kırmız) probunu tutarak aynı zamanda tuşlardan 1 tuşuna bas biraz basılı tut ve bırak. Bu aşamada 3 nolu pin, tuşa basılınca HIGH olmalı tuşu bırakınca yeniden LOW olmalıdır. Bu olay meydana geliyormu bak. Gelmiyorsa sorun 7413 entegresinde yada 74LS147 entegresindedir.
Benzer testleri bu entegrelerede uyarlayarak sorunu bulabilirsin.
Birde besleme voltajın çok önemli olabilir. Tam 5V verdiğinden iyice emin olmalısın.

Ete

[_MeRKeZ_]

Hocam,

Açıklamanız için teşekkür ederim. Ben anlattıklarınızı aynı devre üzerinde yapamadım ancak her bir entegreyi başka bir yere kurup değerler verdim çıkması gereken değerlere baktım. Böylelikle 7447'de herhangi bir sorun olmadığını, 74147 ve 7474'de biraz sıkıntı olduğunu gördüm. Bu entegrelerle ilgili kısaca birkaç soru sorduktan sonra devreyi nasıl kurduğumu anlatmak isterim.

7474'ü bağladığımda data bacağına göre herhangi bir değişme olmuyor. Mantıken yükselen kenarda tetiklenmesi gerekirken clock 1 olduğunda iki led'de yanıyor 0 olduğunda sadece Q yanıyor. 7413'de ise dört girişin de 1 olduğu durumda bile led yanıyor ancak diğer durumlara nazaran biraz sönük kalıyor. Bunlar entegrenin bozulduğuna mı işaret eder?

Bu devre, bizim okul çalışmalarımızdan biri. Benim gibi diğer arkadaşlarım da sorun yaşadı devreyi çalıştırma hususunda bu yüzden yaptıklarımı aşağıda anlattım hocam, biraz uzun oldu ama kusura bakmayın.



Kurmuş olduğum devrenin resmi aşağıda.

        Entegreler soldan sağa doğru 74147-7413-7474-7474-7447.

        Tuşların sol bacakları direk toprağa gidiyor. Sağ bacaklarından direnç vasıtasıyla toprağa giden ve kablo yardımıyla sırasıyla 74147'nin 11-12-13-1-2-3-4-5-10 numaralı bacaklarına gidiyor.

   74147'nin sırasıyla 9-7-6-14 numaralı bacaklarından çıkan kablolar 7413'ün bacak numarası 1-2-4-5 olan girişlere gidiyor.

   7474'ün bütün clock bacaklarını birleştirdim.  Birinci 7474'ün 3.bacağından diğerinin 3.bacağına, bu bacaktan yine aynı entegreye ait 11.bacağa, oradan da ilk entegrenin 11.bacağına götürdüm. 7413'ün 6 numaralı bacağından aldığım çıkışı da 7474'ün 3.bacağına götürdüm.

   7413'ün 1.bacağından aldığım çıkışı 7474'ün data girişi olan 2.bacağına, 7413'ün 2.bacağını 7474'ün 12.bacağına, 7413'ün 4.bacağını ikinci 7474'ün 2.bacağına, 7413'ün 5.bacağını 7474'ün 12.bacağına götürdüm.

   7474'ün Clr bacaklarını birleştirdim. Birinci 7474'ün 1.bacağı ile ikincinin 1.bacağını, bu bacakla yine ikincinin 13.bacağını ve son olarak da bununla ilkinin 13.bacağını birleştirdim ve gerilime götürdüm.

7474'ün Pr bacaklarını birleştirdim. . Birinci 7474'ün 4.bacağı ile ikincinin 4.bacağını, bu bacakla yine ikincinin 10.bacağını ve son olarak da bununla ilkinin 10.bacağını birleştirdim ve buraya sıfır tuşuna ait toprağa gitmeyen bacaktan bir kablo çektim.

   Birinci 7474'ün 6.bacağını 7447'nin 7.bacağıyla,  yine birinci 7474'ün 8.bacağını 7447'nin 1.bacağıyla,  ikinci 7474'ün 6.bacağını 7447'nin 2.bacağıyla,  yine ikinci 7474'ün 8.bacağını 7447'nin 2.bacağıyla birleştirdim.

   7447'nin, 13.bacağını göstergenin a bacağına, 12.bacağını göstergenin b bacağına, 11.bacağını göstergenin c bacağına, 10.bacağını göstergenin d bacağına, 9.bacağını göstergenin e bacağına, 15.bacağını göstergenin f bacağına, 13.bacağını göstergenin g bacağına ve göstergenin ortadaki bacaklarını gerilime götürdüm.

   Bunların haricinde hepsinin beslemesi (besleme yapılırken direnç kullanılmadı)ve topraklaması yapıldı ve birbirinden bağımsız yerlerdeki toprak ve gerilim bölgeleri birbirleriyle birleştirildi.

   Besleme değeri: 4.95V

[ete]

Başka yerde yapılan denemeden pek hayır gelmez. Madem deney boardına kurdun bu iyi bir fırsat işte. Denemeni aynı board üzerinde yapman gerekir. Yoksa sonuç alamazsın. Bağlantılarını açıklamışsın ama onları takip edecek durumda değilim.
İsis de her şey açık görülüyor. bacak numaraları belli. Dolayısıyla oraya bakarak bütün bağlantılarını kontrol etmen gerekir.
Kullandığın pullup direnci 330 ohm çok düşük bir değer. 10K civarında bir şey olsa daha uygun olurdu. Sorun çıakrtabilirmi bilemem. Devre teorik olarak çalışıyor isisde ama gerçek devrede entegrelerin toleransları buna müsade edermi bilemem.
Ancak mantık yürütülürse çalışması gerektiğini düşünüyorum. Bence bütün devreyi sök ve en baştan yeniden yap. Yaparken de adım adım ilerle. Mesela tuşları yerleştir ve karşısına 74147 yi kur. İsisde deneme yaparak hangi tuşa basıldığında hangi pinlerin LOW olduklarını kontrol et. Aynısını veriyorsa bir adım şleri geç. vermiyor ise zaten boşuna uğraşma bir başka devre bul.
Ete

[_MeRKeZ_]

Teşekkürler hocam