NiCd-NiMH Şarj Sistemi

[ete]

7.2V luk pili ben,mdevrem şarj eder. Farklı bir devre yapmak istersen kendin yapacaksın çünki başka bir çalışmam olmadı maalesef.

Ete

[yavuz40]

sayın ete hocam öncelikle çalışmalarınızın başarı ile devamını dilerim.                                                                                                                                                                                                                  benim sizden nacizane bir ricam olacak  şarj sisteminin 4 röleli versiyonunu yayınlamanız mümkünmü.           

[ete]

Aradan zaman geçti. Zor buldum dosyaları.
İlişikte veriyorum.

Ete

[yavuz40]

çok saygıdeger hocam göstermiş olduguz alakaya çok teşekkür ederim.size zahmet verdim.saygılar sunarım. yeni projelerinizide sabırsızlıkla bekliyorum.

[cevat]

ETE Hocam,

Şarjlı el matkabım var. Üzerinde 18v bataryası mevcut,

Sizin hazırlamış olduğunuz devrenin girişini biraz yükseltip bu bataryayı şarj edebilir miyim. 18v X 1.2 = 21.6 şarj voltajı olması gerekiyor,

LM317 'ye 30-35 v  dc giriş verirsem, çıkışta da  21.6 v. ta sabitlersem, bataryayı şarj etmek için, bu devreyi kullanabilir miyim.

Saygılarımla,

[ete]

Teorik olarak kullanılabilir. Ama gerilim bölücüleri de değiştirmek gerekir.
Sonuçta maksimum voltaja ulaşıldğında pic ADC pinine 5V gitmelidir.

Ete

[cevat]

Yanıt için teşekkürler,
Erol hocam devreyi hazırladım. Besleme 31.5v . Malzemelerin Sınır değerlerine yakın 7805 maksimum 35v. 1A ,  Lm317T  40v. 1.5A  voltajın yükseltilmesiyle ilgili devrede pek değişikliğe gerek kalmadı. Soğutucular büyük takıldı.

El matkabının bataryasını bağladığımda şarjı 19.2v görünürken

Şarj cihazı hemen şarjı kesiyor ve voltajı 13.5 v görünüyor.

Pic 'in 2 nolu ayağında 5.66 v görünüyor.


Sorun nedir hocam, yazılımla mı? alakalı...

Saygılarımla,


Not: Resimler başka server 'a link verilmiştir. Forumun kapasitesini etkilemiyor...

[ete]

Sorun gerilim bölme dirençleri. Biliyorsun pic ADC girişi 5V ta kadar olan değerleri ölçebilir.
Bu sistemde Pil şarj voltajının toplam 8 pili besleyecek kadar bir gerilime göre ayarlandı.
8 x 1,5 = 12V luk bir beslemeye göre gerilim bölme yapıldı. Belki biraz da tolerans koymuşumdur. Kısaca orası 15,6V gibi bir değere göre ayarlanmıştır. Senin besleme voltajın yüksek gelince otomatikman pil hemen şarj oldu zanneder.
Ne demiştim Maksimum voltajda ADC ucuna 5V gidecek şekilde gerilm bölme dirençlerini ayarlaman gerekir Aksi halde sonuç bu olur.
Lafım dinlenmiyor her nedense!!!!!!

Ete

[cevat]

Hocam yanıtlarınız için çok teşekkür ederim. Sizi rahatsız ediyorum. Bilgi açısından biraz eksiğim var. Araştırdım, uğraştım, Gecenin saat 2 si oldu, bu saate kadar uğraştım. Beceremedim. bu arada 16F876 analog pinini yaktım. Cihaza bağlı pillerin voltajlarını okuyamıyordu. Yedek denetleyici vardı onu programladım. Şimdi devre sizin tasarladığınız şekilde çalışıyor. 
Sorun şu hocam,  Batarya da görülen 19.2v , pic 13.5v olarak tanımlıyor ve pil doldu diye, şarjı kesiyor. Bataryanın sağlıklı dolum olabilmesi için, 21.6 volta kadar şarjın devam etmesi gerekiyor. Hangi değerdeki dirençleri ,hangi değerle değiştireceğim, burada bana yardımcı olursanız, devreyi tamamlamış olurum.
Teşekkür ederim.

Saygılarımla,

[ete]

Aslında devredeki mevcut dirençler bu işi yapmana yeterli.
Yalnızca A0 pinini GND ye bağlayan direnci 4K7 trimpot takmış isen bu dediğim geçerli. Devre şemasında yada PCB yerleşim şemasında bu 4K7 trimpot değeri sanırım 3K3 olarak gözüküyor
Mademki maksimum şarj voltajın 21,6 olacak. O halde bunu 22V kabul edeceksin.
Demekki 22V gelince bu değer gerilim bölücü ile ADC girişine 5V olarak verilecektir.
Pic'i yerinden çıkart devrene voltaj ver.  Var ise bir ayarlı voltaj kaynağı ile devrenin Batarya bağlantı uçlarından + besleme ucuna 22V voltaj ver. Sonra Pic in 2 nolu bacağındaki gerilimi ölçerek 4K7 trimpot ile ayarlayarak bu voltajın 5V olmasını sağla.
Devrenin voltajını kes ve yeniden ver yeniden aynı şeyi kontrol et. 3 defa aynı işi yapıp aynı ayarı tuturmuş isen ayarlama işlemin tamam demektir.
Sonra ilişikte yolladığımı programı kullan. Bu programda okunan değerin senin pil voltajına uygun olması sağlanmıştır. Yaptığım değişiklik yalnızca eskiden 340 olan Carpan değerini 550 olarak değiştirdim.
Şayet ayarlı güç kaynağın yok ise Elindeki pilleri bir şekilde şarj et ve maksimum şarja ulaştır. Sonra onu devrenin pil girişine bağla (işlemci takılı olmasın). Yeniden 2 nolu Pic pinine giden voltajı 5V olacak şekilde ayarla. İşlem tamamdır.

Ete

[cevat]

Yanıt için teşekkürler,

Çokturlu trimpot zaten 5kO kullanıyorum, oradan ayarlamaları yapacağım gerekirse 5V1 zenerde kullanırım, Cihazın sağlıklı çallışabilmesi için, ayrıca yazılımında 22v olarak güncellenmesi gerekiyordu. Yazılımı  güncelemeniz çok iyi oldu, teşekkürler,
Ayarlı Güç kaynaklarım var. Onlarla uygulama yapacağım.


Konu ile ilgili gerilim bölücülerin direnç oranları da burada da verilmiş, gerekirse çokturlu trimpotu 10 kO la değiştiririm.
http://www.angelfire.com/electronic/hayles/charge1fig10.html

Şarj cihazı ile ilgili ayrıntılı bilgiler burada da var.
http://www.angelfire.com/electronic/hayles/charge1.html

Erol hocam, Akşam devre ile ilgilenip sorunu aşmaya çalışacağım. Neticeyi yine buradan bildiririm.
Saygılarımla,

[cevat]

Erol hocam,

Düzenleme yaptığınız .hex dosya 16F876A için uygun mu? Bendeki  denetleyiciler A serisi,

Gönderdiğiniz yazılımı denetleyiciye yükledim. %20 şarjın bitiminde, TAM ŞARJ 'a geçmeden  PİL DOLDU mesajı ile şarj sonlanıyor.

[ete]

Aradan zaman geçince programın yazılış mantığını tam olarak hatırlayamadım ve sana bu iş olur dedim ama bazı sorunlar ortaya çıktı . Bunları sıralarsak;
Pillerin 18 adet 1,2V luk pil. Bu şarj sisteminde pillerin ulaşacağı şarj voltajı ;
18 x 1,6V=28,8V olmalıdır. Bu durumda sen sistemi en azından 30V ile beslemen gerekiyor.
Hesap sistemimizide 30V ta göre yapmamız gerekir.
Bunları yapabilecek isen programı yeniden düzenleyeceğim. Tabiiki gerilim bölme işinide 22V ta göre değil en azından 29-30V ta göre yapmamız gerekecek.

Program 16F876 için derlendi. Sorun değil A serisi için derleriz ama yukarıdaki açıkladıklarıma karar vermen gerekiyor.

Gerçi yukarıdaki mesajında 30 küsur volt ile beslerim demişsin zaten.  Bunda sorun olmayacak demekki.
Bir şey daha var. Hangi akımla şarj edeceksin ve pillerin kapasitesi nedir?. Kapasite pillerin şarj süresini hesaplayabilmem için gerekli. Programda kullandığım ve aşırı şarjı önlemek amacı ile bir nevi sgorta gibi kullandığım kriterlerim var.
Birinci şarjı kesme kriterim negatif Delta-V hesabı. Hüçre başına 15ma lik düşüşü yakaladığımız an şarjı kesiyoruz.
Bazen pil kalitesine bağlı olarak bu gerçekleşmiyor. O zamanda zaman faktörü işin içine girerek şarjı kesmektedir.
Diğer bir kriter ise pil voltajıdır. Pil voltajı yeterli seviyeye ulaşmış ise şarj yine kesilmektedir.
Kullanamadığım tek kriter sıcaklık dır. Kullansam iyi olurdu ama olmadı işte.

Ete

Not:ben programı 30V ta göre ayarladım.
Sisteme 30V verilerek ADC pinine 5V gitmesi sağlanmalıdır. Bu işlemde 4K7 trimpotu kullanılarak ADC ye giden voltaj 5V ta ayarlanmalıdır.

[cevat]

Tabii olabilir Erol hocam,
Voltaj sıkıntımız yok. 18v AC veya 24 v AC  'yi DC 'ye çevirerek kullanabilirim.  Hazırda, 30 ar wattlık trafolarım var.
18 V. Bataryanın şarj işleminde, Menü seçeneklerinden 14 ad. pil X 1.6 = 22.4  v. şarj - Bize lazım olan 21.6v
                                                                                       13 ad. pil X 1.6 = 20.8  v. şarj - Şarj için, bu iki seçenekten birini kullanabilirim.

Bir de şu var hocam.
Önceki mesajınızda belirttiğiniz gibi, denetleyiciyi yuvasından çıkartıp 22v. voltajı şarj  dolum klemensinden verdim. Pic 'in 2 nolu AN0 bacağına 5 v. sabitlenecek  şekilde 5 kO çok turlu trimpotu ayarlayıp, denetleyiciyi yerine taktım. Buraya kadar yazdıklarınızın tamamını  uyguladım.
Sonra 2 ad. boş şarjlı kalem pili, menü seçeneklerinden 2 pil olarak seçip, cihazı şarj işlemine başlatınca %20 lik şarj bölümünü başarıyla geçiyor,
TAM ŞARJ ekranına geçince kademe, kademe 3.2volta çıkmak yerine, direkt olarak 21.5v şarj veriyor. 10-15 saniye  içinde ölçü aletleriyle, kontrollerimi yaptım, evet doğru, cihaz Tam şarjda, LM317 de bekleyen ne kadar voltaj varsa, şarj basıyor.
Bu işlem yazılım hatası ( bug )  mı?  nedir anlayamadım.
Sizde bir kontrol eder misiniz. 

( Önemli not: Üstteki Pilşarj  V_30.zip adlı dosya  V_22 ile aynı, içeriği değişmemiş)

İyi çalışmalar, kolay gelsin...

Saygılarımla,

[ete]

Cevat,

Bu sistem hem devre hem program olarak toplam 8 adet pili seçenekli olarak şarj etmek için yapıldı.
Senin isteğine bağlı olarak sistemi zorlayarak 18 adet pili şarj edecek hale getiriyorum.
Bu sistem ile daha az pil şarj edemezsin. Sebebi basit program içindeki bazı hesaplamaların limit aşımı yaratması nedeni ile hesap yapmak yerine direk sonuç yazıyorum. Böylece işlem hatasından kurtulmuş oluyor sistem.
1-18 arasını seçenekli şarj etsin dersen programda epeyce bir tadilat yapmak gerekiyor. Bunu şu aşamada yapmam zor.
Çünki bir şey yapıyorsun başka göremediğin bir yerden sorun çıkartıyorç Bunları önlemenin yolu programa iyice hakim olup nerelerde sorun çıkabilir bulmak ve ona göre tadilat yapmaktır. Pek çok kişi bu olayı çok hafife alıyor aman canım bir iki satır değiştirdinmi olur diyebiliyorlar. Ama öyle değil maalesef. Programı sen yazmış olsanbile aradan zaman geçince onu sanki başkası yazmış gibi oluyor.
V22 ile V30 arasındaki belirgin fark ,
V22 de CARPAN=550 iken V30 da bu CARPAN=750 şeklinde yer aldı.
Ayrıca V22 de unutmuş olduğum Fark değişkeni V30 da Fark=27 olarak yer aldı. Bu Nagatif Delta V de Voltajın düşme miktarıdır. Program Pil sayısı ile 15'i çarpıp 10'a bölerek bunu bulur. Sizin hesapta 18x15=270 ediyor ve Byte değişken değerini aştığı için sonucu direk 27 olarak yazdım. Yukarıda anlatmaya çalıştığım değişikliklerden birisidir.
Bir NiCd pilin şarj edilmesi için ona pil voltaj kapasitesinden daha fazla bir voltaj vermeniz ve bir potansiyel farkı yaratmanız gerekir. Bu fark , 1,2V luk piller için 1,5 ile 1,6V arasında sisteme bağlı olarak değişir. Ben bu konuda pek çok deneme yaptım.Voltajı pil başına 1,5V olarak uyguladığım zaman pillerin yeterince dolmadıklarını gördüm. Hatta devreyi yapan pek çok kişi bu konuda bana uyarıda bulundu. Bende voltajı biraz artırarak 1,6 hatta 1,62V seviyesinde bir voltajda karar kıldım.
Bu hesaba göre siz pillerinize  1,6 x 18=28,8 V luk bir voltaj uygulamanız gerekiyor. Elbette piller boş olunca bu seviyeye ulaşması ancak piller dolunca mümkün olacaktır. Sistem bu voltaj seviyesine ulaşınca pillerin dolduğunu söyleyecektir.
Pilleri devreden ayırdıktan sonra kısa bir aradan sonra pilleri ölçerseniz zaten yaklaşık 22V civarında bir voltaj verecektir.

Şarj edeceğin piller 14 ve 16 lık paketler halinde ise ona göre düşünmek lazım gelecek. Bana 18 adet dediğin için o miktar üzerinde yoğunlaşmış idim.

Birde şu hususa dikkat etmek gerekiyor. Bir pil sağlam ise ona yüksek voltaj da verseniz voltaj seviyesi pil dolmadan yükselmiyor. Ama sürekli aşırı voltaj ile şarj edilmiş pillerde görülen bir hastalık olarak pillerin iç direnci düşmekte ve verdiğiniz voltajı anında pil boş bile olsa pil uçlarında görebiliyorsunuz. Bu tür pillerin bu sistemle şarj edilmeleri neredeyse imkansız. Kısaca bu sistem akım takipçisi sistemini kullanır. Voltaj, pillerin iç direncine göre otomatik belileniyor. Sizin müdahale şansınız yok .
Ete